SACHSENHAUSEN

Eerste deel van film over het concentratiekamp Sachsenhausen. Terwijl de Berlijners in 1938 op terrasjes zitten komt 30 km noordelijker het kamp te Sachsenhausen tot stand. Voormalig politiek gevangene Paul Borner maakt een rondgang door het verlaten kamp en bezoekt barakken, demonstreert hoe martelingen uitgevoerd werden. Beelden van massa-bijeenkomsten van Hitlerjugend en van troepenparades voor Hitler. Himmler, die het gezag had over de kampen, bezoekt fronttroepen. De talloze lijken en uitgemergelde overlevenden, zoals aangetroffen door de Russische bevrijders. Tenslotte shots van enkele van de kampbewakers, ongeschoren en in uniformen ontdaan van distinctieven. Deze Nederlandse versie werd in april 1980 door de stichting uitgebracht als een aanpassing en bewerking voor de oorspronkelijke Russische film<br/>00.06 (neg) Beginleader waarin RVD-logo en archiefnummer 00.00 Inleidende tekst waarin wordt gesteld dat Adolf Hitler als leider van de Nazi-partij in Duitsland de Duitse bevolking, die leed onder de ellende van gevolgen van de verloren Eerste Wereldoorlog, werk, voedsel en herovering van verloren grondgebied beloofde. Gesteund door de grote industrie, de Joden overal de schuld van gevend en met de Nazi-partij als grootste in het parlement, wordt Hitler op 30 januari 1933 Rijkskanselier, waarmede het Derde Rijk een aanvang neemt 00.54 Beeld:stoomlocomotief trekt trein station in Berlijn binnen en stopt 01.13 Overstekende door agent gedirigeerde voetgangers in de meer dan 5 miljoen tellende inwoners in het Berlijn van 1936. Stadsbeelden van verkeer, gebouwen, beeldhouwwerken fonteinen, het gebouw van de Rijksdag, uitkijktoren met uitzicht over de stad, overvolle parkeerplaatsen (noot 1) 02.28 Isolatoren op een prikkeldraadhek dat dmv van het overhal van een hendel onder een stroom van 1000 Volt gezet wordt 02.39 Waarschuwingsbord waarop tekst: Neutrale Zone. Es wird oh Anruf geschossen; dubbele prikkeldraadafrastering langs muur van concentratiekamp 02.53 Titel: Sachsenhausen. Niets ging verloren alleen de mense 03.04 Toelichtende tekst over de documentaire die is samengeste uit authentieke opnamen van een Russische legerfilmploeg, gemaakt direct na de bevrijding van het kamp. 35 jaar lat nam de Stichting "We nemen het weer niet" van de Nederlan Vriendenkring voormalige gevangenen Sachsenhausen het initiatief tot het maken van een Nederlandse bewerking 03.23 Plattegrond van het in 1936 aangelegde kamp (noot 2); appelplaats en kampcomplex. De gebouwen en barakken gezien in pan door de ramen van een hoofdgebouw 03.55 Landkaart waarop Berlijn en ca. 30 km noordelijker de plaats waar het kamp Sachsenhausen (bij het kamp Oranienburg)werd gebouwd 04.02 Berlijners zittend op terrasjes; uitvoerig beeld van uitzinnige menigte bij aankomst van Hitler, staande in Horch staatsieauto, zijn nazigroet vanaf een balkon, marcherende SA'ers en massaal meegedragen swastika vlaggen en dito vaandels 04.39 Langzaam lopende benen waaraan versleten schoeisel van tot concentratiekamp veroordeelde mannen. Tekst op toegangshek: Arbeit macht frei 04.53 Voormalig politiek gevangene Fritz Borner treedt op als gids en loopt door cellengang waar hij door kijkgat in celdeur kijkt 05.11 Zijn oog verschijnt in het ronde kijkgat, gezien vanuit de cel, zoals de celbewoners destijds het oog van de bewakers gezien hebben 05.16 Aanleggen van een zware, slechts 1 meter lange ketting Aan een voetboei rond de enkel waarna uptilt naar klein vierkant gat hoog in de celmuur 05.36 Gezicht op houten barakken achter het hek. Borner kijkt in smalle gang tussen barak en muur en verlaat het kampgedeelte door ijzeren deur in muur 05.51 Tilt ijzeren afdekplaat in het gras buiten de muur op en daalt af via houten ladder in ondergronds hol 06.11 Loopt opkijkend langs getraliede ramen in muur van stenen gebouw 06.22 Demonstreert hoe gevangenen ter bestraffing aan hun achte hun gebonden handen werden opgehangen teneinde hun gewrichten uit te rekken (noot 3) 06.41 Kampbel, betonnen appelplaats met verderop de barakken (noot 4) 06.58 Borner stopt bij galg en beproeft strop waarbij hij ter demonstratie het bankje waarop de gehangene stond omverschopt 07.14 Zijn hand die reeks onder elkaar in paal ingeslagen spijker en ingesneden kerven aanwijst (noot 5) 07.26 Borner gaat naar barak, bord met opschrift RIIA Innere Abteilung 07.31 Interieur van de zgn. ziekenbarak waar gesteriliseerd, gecastreerd en wonden geinfecteerd werden 07.50 Borner pakt bij een tafel een injectiespuit op, ledigen injectiespuit waarmee gifstoffen, bacillen of benzine werd ingespoten 08.09 Bij elkaar neergesmeten uitgemergelde lijken 08.27 Hitlerjugend, geuniformeerd of met ontbloot bovenlichaam (noot 6) brengt massaal de nazigroet, met close-up's Hitler 08.37 Massa-parade van Duitse troepen 08.45 Wachttoren aan buitenmuur en tweeverdiepingen huisjes in modelkamp, bestemd voor bevoorrechte gevangenen (noot 7) 08.58 Prikkeldraadafrastering en sombere barakken in Sachsenhausen bestemd voor de overige gevangenen 09.18 Borner betreedt barak en bekijkt de nu lege slaapplaatsen 4-hoog boven elkaar 09.35 Dezelfde slaapplaatsen, volgepakt met vrouwen, zieken en gezonden door elkaar. Tweetal stervende slachtoffers. Vrouw (noot 8) 09.50 Na de bevrijding aangetroffen verzameling paspoorten waaruit er steeds een wordt genomen en getoond t.w. van een Fransman, van een Boliviaan, van een Pool, een ANWB rijwielhuurbewijs, een Russisch en een Duits werkboekje. Borner kijkt de documenten in 11.17 Bladeren in de getypte lijsten waarop de namen, nummers en tijdstip van dood vermeld zijn van degenen die in de 150 man sterke vervalsingscentrale voor engelse ponden en Amerikaanse dollars moesten werken 11.55 Overzicht van het zgn Industriehof, een plein waarop massaal door de bewaking gemoord werd 12.09 Borner daalt trap af, betegelde ondergrondse gewelven waar de doden de eerste jaren opgeslagen werden 12.28 Plek met nog zichtbare fundamenten van de eerste verbrandingsovens 12.42 De latere oliegestookte verbrandingsovens 12.51 Drie bovengrondse olietanks 12.59 Gebouwen en hoge schoorsteen van het later gebouwde crematorium (noot 9) 13.19 Fotoportret van Reichsfuehrer Heinrich Himmler die het gezag had over alle concentratie- en vernietigings- kampen. Himmler die SS-eenheid aan het front bezoekt 13.31 Animatie van spinnenweb (Himmler de spin in het middelpunt van het web voorstellende) dat zich over heel midden-Europa uitstrekt, waarop de namen van concentratiekampen worden geprojecteerd: Sachsenhausen, Theresienstadt, Buchenwald, Mauthausen, Dachau, Ravensbrueck (vrouwenkamp), Bergen-Belsen, Lublin, Stutthof, Maidanek, Auschwitz terwijl onder het web witte driehoekjes de ligging van de kampen weergeeft (noot 10) 14.22 Russische infanterie die Rode Vlag met zich meedraagt, bestormt het zwaar beschadigde Rijksdaggebouw in Berlijn in mei 1945 14.33 Compositiebeelden van Russische soldaten op het dak van het Rijksdaggebouw en van zich openend hek van Sachsenhausen 14.45 Fotoreeks van bij de bevrijding aangetroffen op hun bed liggende uitgemergelde mannelijke en vrouwelijke skeletfiguren 15.10 Lijken van door uitputting bezweken slachtoffers, liggend op de grond buiten de barakken 15.14 Tonen van identificatiebewijzen van SS-bewakers gevolgd door cu's van de bewakers zelf (noot 11) 16.25 Eindleader 16.26 EINDE