Egodocument Braaf, S.J.

15 Augustus 1942 krijgt de auteur, orthodox jood, sinds juli 1942 getrouwd en wonende in Hoogeveen aanzegging zich op 17 augustus te melden ter overbrenging naar een werkkamp in Ruinen. (Om dit te verhoeden had hij reeds een half jaar bij een collega in een gemengd boerenbedrijf gewerkt.). Een dag na zijn aankomst in Ruinen gaat hij met een transport naar Westerbork; hoewel hij dit gevreesd had, had hij een aanbod om onder te duiken tenslotte afgeslagen, zowel omdat hij de eenzaamheid vreesde en hierboven aan een werkkamp de voorkeur gaf, als om anderen ("goede" politie-agenten) niet in gevaar te brengen. Hij wordt ingedeeld bij een werkgroep (voornamelijk tuinbouw; ook werk aan spoorbaan) en meent hierdoor voor lange tijd van deportatie gevrijwaard te zijn. 25 oktober blijkt hij evenwel op de transportlijst voor de volgende dag te staan. Hij ontvlucht uit de speciale barak, waarin hij en zijn lotgenoten zijn opgesloten, en leeft daarna enige dagen min of meer ondergedoken in het kamp. Intussen organiseert hij zijn ontvluchting: 29 oktober wordt hij met zijn eigen auto afgehaald van het werk (bij een boer, vrijwel zonder contrôle). Hij gaat eerst naar Hoogeveen, dan, nog dezelfde dag, naar Arnhem, waar hij een week ondergedoken blijft. Om enige zaken te regelen, reist hij opnieuw naar Hoogeveen; als daar blijkt, dat hij over zijn geld niet kan beschikken, moet hij zijn plan, naar Zwitserland uit te wijken, opgeven. Hij duikt onder bij een boer in Hoogeveen (Flokstra), waar behalve zijn vrouw, zijn schoonouders en nog enige familieleden nog anderen onderdak hebben gevonden. Daar blijven zij, in totaal elf onderduikers, tot het einde van de oorlog. Zij wonen in de hooischuur en helpen hun gastheer voorzover de veiligheidsmaatregelen dat toestaan. Eenmaal wordt door Duitsers, zonder resultaat, huiszoeking gedaan. Zijn echtgenote brengt maandenlang, eerst als zieke, daarna als ondergedokene, in het ziekenhuis in Heerenveen door.Bevrijding 11 april. Een week later woont de auteur weer met zijn vrouw en schoonouders in het huis van deze laatsten. Hij trouwt na de bevrijding kerkelijk.