Vonnis van de Kamer Assen van het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden in de zaak tegen commandant van Kamp Westerbork A.K. Gemmeker, 20 januari 1949.

Commandant

De rang commandant der WA (Weerbaarheidsafdeeling) was de hoogste rang in het paramilitaire weerkorps van de NSB die werd bekleed Arie Zondervan. Mussert gaf in augustus 1941 het bevel dat alle mannelijke leden van de NSB tussen 18 en 40 jaar verplicht moesten toetreden tot de WA. De WA speelde een belangrijke rol in de militarisering van de NSB en het leveren van manschappen ten behoeve van de Duitse oorlogsvoering. De rang commandant was ook de hoogste rang in de Lijfwacht Mussert. De Lijfwacht Mussert werd in september 1940 opgericht en was belast met de persoonlijke beveiliging van de leider van de NSB. Naast de geüniformeerde en gewapende lijfwachten in vaste dienst, bestonden in enkele grote steden kleine groepen van jonge NSB’ers die ook tot de lijfwacht behoorden maar hierin geen betrekking hadden. De rang commandant was de hoogste rang binnen de Nederlandsche Arbeidsdienst (NAD). De NAD, ingesteld op 6 oktober 1940, had als doel het Nederlandse volk op te voeden in nationaalsocialistische geest. Toetreding tot de NAD gebeurde aanvankelijk op vrijwillige basis, maar vanwege het gebrek aan belangstelling werd vanaf begin 1942 overgegaan tot het oproepen van verplichte categorieën.