Interview 39, Molukse perspectief

Geïnterviewde 39 is in 1921 geboren in Tual (Kei). Bij het uitbreken van WO II vallen Japanse troepen Tual binnen. De meeste bewoners vluchten de bossen in. De Japanners werven jongeren om dienst te nemen als Japanse Heiho (hulpsoldaat). Geinterviewde gaat hierop in. Na twee maanden overlijden zijn ouders en vraagt hij ontslag om voor zijn jongere broertjes of zusjes te zorgen. Vanaf dit moment woont hij samen met hen en zijn grootmoeder in de tuinen in het bos, achter zijn dorp Kelanit. Er wonen daar ook Japanners, want een deel van de Japanners houdt zich bezig met landbouw en een deel, dat in het dorp was gelegerd, richt zich op visserij. Alle bewoners van Kelanit moeten via landbouw en visserij zorgen voor voedsel van de Japanse militairen. In 1944 als geinterviewde op jacht is en een vogel schiet, komt er toevallig ook een vliegtuig van de geallieerden over. Een streekgenoot verdenkt hem ervan dat geinterviewde signalen geeft aan het vliegtuig en klaagt bij de Kenpeitai. Geinterviewde wordt opgepakt en meegenomen naar het kantoor van de Kenpeitai in Tual. Hij wordt aan een grondig verhoor onderworpen, maar vanwege de taalbarrière lukt het geinterviewde niet om het misverstand duidelijk te maken. Ook een tolk biedt geen soelaas. Gedurende een week wordt hij tijdens het verhoor flink geslagen. Uiteindelijk wordt hij tewerkgesteld in de Japanse keuken, waar hij blijft tot aan de Japanse capitulatie. Tijdens de oorlog vallen er slechts enkele doden in Kelanit, als gevolg van beschietingen van geallieerde vliegtuigen. Tual werd op een gegeven moment iedere dag gebombardeerd. Kelanit niet. Geinterviewde weet dat er een dorp op Kei is waar alle bewoners, samen met een Nederlandse en Australische piloot, door de Japanners zijn vermoord. De bewoners van Kelanit zijn katholiek en de verhouding met moslim dorpen in de buurt was goed. Geinterviewde kwam te weten over de Japanse capitulatie via de pamfletten die door geallieerde vliegtuigen werden uitgestrooid boven Kelanit. Australische militairen kwamen en alle Japanse militairen werden verzameld in Tual. Van hier zijn de duizenden Japanners opgehaald vanuit Ambon. De bewoners van Kelanit keerden weer terug naar hun huizen. Toen het bericht van de onafhankelijkheid van Indonesië aankwam in Kelanit drong dat nauwelijks door tot de bewoners. Tot aan de soevereiniteitsoverdracht zijn er verder geen ongeregeldheden geweest. In 1947 wordt geinterviewde politieagent. In deze functie doet hij dienst in verschillende plaatsen in Indonesië tot aan zijn pensioen in 1976. In 1949 neemt hij deel aan actie tegen Indonesische nationalisten in Biak. Tijdens de burgeroorlog in de Molukken (1999-2002) woont geinterviewde in Bula (Seram). Hij vlucht met slechts de kleren die hij draagt naar Ambon.