Illegale pers.

Illegale pers. Het originele bijschrift luidt: 'De fiets, waarmee de nodige stroom werd opgewekt in de tijd dat er geen elektrische stroom meer beschikbaar was, hetzij door kolengebrek bij de centrales, hetzij door verwoesting of andere kabelstoornissen. Men gebruikte voor dit doel een gewone fietslampdynamo, die echter bevestigd werd aan het achterwiel. Met kon dan de fiets op het zadel en het stuur neerzetten en met de hand aan de trappers het achterwiel de vereiste snelheid geven.'. De oprichters van de eerste illegale bladen kwamen tot hun initiatief uit verontwaardiging over de Duitse inval en ergernis over hetgeen de gelijkgeschakelde kranten schreven. Voorts bestond er de behoefte om de bevolking te waarschuwen voor het nationaal-socialisme en op te roepen tot eensgezind verzet tegen de Duitse maatregelen. In 1940 waren er ongeveer 62 ondergrondse bladen en binnen een jaar steeg dit aantal tot 120. Enkele bladen waren er in geslaagd drukkers te vinden en konden daardoor afstappen van het tijdrovende stencilen. Eind 1942 daalde het aantal bladen tot 96 omdat veel redacteuren van kleinere bladen hun activiteiten overbodig achtten toen er grotere en betere uitgaven verschenen. In 1943 schoten nieuwe illegale krantjes als paddestoelen uit de grond. Deze hielden zich vooral bezig met het vertalen en verspreiden van het via verborgen radio's opgevangen oorlogsnieuws. In totaal hebben tijdens de bezettingsjaren ongeveer 1300 verschillende bladen bestaan, die tezamen een oplage hadden van miljoenen exemplaren.