Mannen graven naar kolen bij Weesperpoort.

Mannen graven naar kolen bij Weesperpoort. Zespuntige ster met in het midden het woord "Jood" ten teken dat iemand van joodse afkomst is. Als lid van De Ondergedoken Camera maakte fotografe Emmy Andriesse tijdens de Hongerwinter van 1944/1945 opnames van de snel verslechterde leefomstandigheden in de stad. Omdat er vrijwel geen brandstof leverbaar is, wordt op het braakliggende terrein van het voormalige Weesperpoortstation naar kolen gegraven. Op deze foto uit het voorjaar van 1945 is in het midden Samuel Coppenhagen (1900-1965) te zien. Het is opmerkelijk dat hij duidelijk zichtbaar de Jodenster draagt en zo laat in de oorlog zich in het openbaar vertoont. Alle Joden zijn - tenzij ondergedoken - dan inmiddels al geruime tijd gedeporteerd. Het blijkt dat Coppenhagen de status van ‘gemend gehuwde’ heeft. Circa tienduizend gemengd gehuwden Joden waren als uitzondering van deportatie gevrijwaard. Zij moesten echter wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo werd in Nederland aanvankelijk verplichte sterilisatie toegepast. Dit ging zelfs de Duitsers te ver. Ondanks de ‘beschermde status’ bestond altijd het gevaar dat bij het minste of geringste een gemengd gehuwde alsnog als ‘strafgeval’ op transport kon worden gestuurd. Coppenhagen was toen de oorlog uitbrak medevennoot van de firma S.Logger & Zoon, dat ten doel had ‘ … de handel in kant, kanten kleedjes, vitrage en verder alles wat in den ruimsten zin daartoe behoort…’. In het kader van de arisering beheerde vanaf eind 1942 een Duitse Verwalter het bedrijf. In 1944 werd Coppenhagen als arbeider tewerk gesteld bij een firma in Bergen (Noord-Holland) en was hij gehuisvest in het werkkamp ’t Sand. Met Dolle Dinsdag vluchtten de bewakers en is Sam terug naar Amsterdam gelopen, waar hij het eind van de oorlog zal meemaken. Deze foto maakt onderdeel uit van de collectie van Emmy Andriesse (1914-1953), een van de meest gerenommeerde fotografen van Nederland. Na afronding van haar studie verhuisde zij naar Amsterdam, waar ze ging werken als fotograaf. Andriesse leverde veel foto's aan kranten en tijdschriften die zich kenmerkten door het gebruik van verrassende camerastandpunten en voorliefde voor diagonale beeldopbouw. De onderwerpen waren ambachten, landschappen en het leven van volwassenen en kinderen in steden en dorpen. Dit kon zij doen tot het zogenaamde ‘Journalistenbesluit’ van de Duitse bezetter in 1941. Als Jodin kon zij niet werken of publiceren en moest onderduiken. Eind 1944 regelde de bevriende antropoloog Arie de Froe een vervalste ariërverklaring voor haar en kon zij weer aan het publieke leven deelnemen. Ze sloot zich aan bij het illegale fotografencollectief ‘De Ondergedoken Camera’. De foto's die Andriesse onder moeilijke omstandigheden maakte van de Hongerwinter in Amsterdam, behoren tot de meest indringende uit haar oeuvre.