Serie van 10 karikaturale litho’s in 1944 gemaakt door Willem van Beek (Den Haag 24-5-1918- (?)-(?)-...
Serie van 10 karikaturale litho’s in 1944 gemaakt door Willem van Beek (Den Haag 24-5-1918- (?)-(?)-1989). Verzetsdeelnemer. Zie ook VMA 18068 voor vergelijkbare serie litho's, betreffende serie 15/35. Betreft aan de oorlog gerelateerde handgenummerde afbeeldingen. Hoofdzakelijk in zwart wit; waarvan alleen de 1ste litho met rood als steunkleur - (I): Hitler als schilder met kwast tussen tanden die een tube rode verf ‘Duitschland’ uitknijpt op een palet; achter hem een doek op schildersezel met in rode verf het woord ‘Vrijheid’ geschilderd, handgeschreven bijschrift: ‘En ondanks al mijn dure verf komt dat vieze woord er steeds door'. -(II): Italiaans officier met ontbloot bovenlichaam die zijn hemd in een wasteil wast; naast de teil een emmer ‘Democratische Zeep’; handgeschreven onderschrift: ‘2 Aug 1943, Grote was in Italië, Zou hij zijn zwarte hemd weer wit krijgen?’. -(III): Betraand Duits officier zittend aan bureau die een blanco vel papier beschrijft; onderschrift: ‘Winter 1943-44. Herr Oberwehrmachts(...): Ik wilde dat men mij inplaats van een elasties front een elastieke loop gegeven had, 'k heb bijkans geen plaats voor mijn rimpels meer!'. -(IV): 2 reusachtige geallieerde soldaten die blootvoets vanuit zee een versperd strand oplopen waar Hitler een Duitse militair toespreekt, handgeschreven bijschrift: ‘Anglo-Amerikanen: "Wees maar niet bang, Fritz: ik zei in 1941 reeds dat het maar militaire (...) en dronkaards zijn". Juni 1944’. -(V): 2 Duitse officieren met vlag van nazi-Duitsland; op de achtergrond gebombardeerde gebouwen; handgeschreven bijschrift: ‘Hitler 55 jaar (alle openbare gebouwen in Duitsland moeten vlaggen): “nu zullen we toch eerst een gebouw moeten vinden, Siegfried”. -(VI): 2 Duitse soldaten in een bombardement; 1 met exemplaar van “Mein Rampf”; in de lucht een 4-motorig geallieerd vliegtuig; handgeschreven bijschrift: ‘Blockbusters (geallieerde 6000 kg bommen) "En toch, mein (...), zijn onze bommen veel beter". -VII): Duitse soldaat kijkend naar 3 mannen in traditionele Nederlandse kledij die overzee kijken met een zeekijker/ monoculair en wekker; handgeschreven bijschrift: 'Den komende invasie voorjaar 1944. Fritz: "waar wachten die kerels toch op?" -(VIII), Stalin; Roosevelt; en Churchill met cadeaus voor Hitler’s 55ste verjaardag, waaronder: 1 fles ‘Molotof Cocktail’, 1 fles ‘Krim(p) Middel’, 1 overhemd met in de kraag ‘Tweede Front’ geschreven, een rol elastiek, en een vliegtuigbom met kaartje ‘Peraspera-AD Astra-R.A.F – P.F’; alle drie steken hun bedoornde linkerhand uit; handgeschreven bijschrift: ‘Hitlers verjaardag 1944. Een felicitatie comitee met cadeaux’. -(IX): Het hoofd van (...) met hakenkruisen als brillenglazen, haar uit het oor met opschrift 'Prop (aganda)', helm op het hoofd waar een klap op wordt gegeven door hamer met opschrift:'Geallieerd Offensief'. Handgeschreven onderschrift: 'Arme Michel! Het hoofd van Jut'. -(X): Hitler gekleed in burgerkleding staand in de deuropening van zijn tweedehands winkel in nazi-uniformen "Dolf Schickelgruber. In alle soorten uniformen pas voor elke figuur". Met op het bord voor de deur: 'zomeropruiming 36 generaals uniformen met onzichtbaar gestopte mot en kogelgaatjes'. Handgeschreven onderschrift 'Juni 1944'. Willem van Beek (bijnaam ‘Wimpey’) volgde vanaf zijn veertiende lessen aan de Academie voor Architectuur en Kunst in Den Haag (Rijksacademie van beeldende kunsten). Naast tekenenonderwijs en kunstgeschiedenis kreeg hij ook les in druktechnieken. In de jaren voor de oorlog hield Van Beek zich onder andere bezig met illustratief/ decoratief werk. Gedurende het grootste deel van de oorlog was Van Beek werkzaam als postsorteerder bij het centrale postkantoor te Den Haag. In 1941 raakte hij betrokken bij het verzet; onder andere bij de Parool-groep. Samen met de Joodse uitgever Willem Polak huurde Van Beek in 1941 een kamer in de Haagse straat de Geest op nummer 74. Daar plaatsten zij drie illegaal gekochte drukpersen, betreffende een steendrukpers, een etspers, en een pers voor monotype. Deze drukpersen werden gebruikt voor vervalsingswerk, waaronder het drukken van valse serienummers op illegaal verkregen distributiekaarten, en het vervalsen van officiële documenten zoals persoonsbewijzen en reisvergunningen. In oktober 1941 werd Van Beek gearresteerd nadat hij zich op een strand in de buurt van verdedigingswerken had begeven, waar hij het lichaam van een dode Britse luchtmacht soldaat had gevonden. Op verdenking van beroving van het stoffelijk overschot verbleef Van Beek 3 maanden in de gevangenis in Scheveningen (Oranjehotel). In december 1941 werd hij door een militaire rechtbank in Amsterdam vrijgesproken. Na zijn vrijlating vervaardigde Van Beek in de periode tussen januari 1942 en augustus 1944 een groot aantal aan de oorlog gerelateerde tekeningen, waarvan op de illegale drukpersen afdrukken/ litho’s werden gemaakt. Deze afdrukken werden individueel of in beperkte oplages illegaal verkocht om het verzetswerk te financieren. Het betrof onder andere de serie van 10 karikaturale litho’s die in een oplage van 35 werd uitgegeven. Het benodigde papier was door een lokale verzetsgroep gestolen uit een magazijn in Haarlem. Het meeste drukwerk deed Willem van Beek zelf, maar werd geregeld geholpen door onderduikers. Na de geallieerde luchtlanding bij Arnhem (Market Garden) was Willem van Beek actief als gids en koerier voor het verzet in bezet Nederlands gebied, en vlak na de bevrijding als vertaler voor het Canadese leger. Willem van Beek vertrok in 1947 naar Engeland. In Londen werkte hij in de grafische sector, en diende hij van 1948 tot 1960 als reservist bij het 22ste Special Air Service (SAS) regiment (The Artist Rifles). Willem van Beek ontving in 1946 een Nederlandse onderscheiding, in 1960 de Britse Efficiency Medal, en in 1985 het Verzetsherdenkingskruis.
- Beek, W. van
- Collectie Verzetsmuseum Amsterdam
- Prenten en tekeningen
- 13436
- Oorlogshumor
- Londen
- Polak, W.
- Vervalsingswerk
- Strijdmacht, Geallieerd
- Den Haag
- Strijdmacht, Canadees
- Hitler, A.
- Gevangenis, Scheveningen
- Beek, W. Van
- Invasie
- Haarlem
- Financiering Verzet
- Onderscheidingen/Uitkeringen
- Pers, Illegaal, Het Parool
- Rechtsvervolging, Door Bezetter
Bij bronnen vindt u soms teksten met termen die we tegenwoordig niet meer zouden gebruiken, omdat ze als kwetsend of uitsluitend worden ervaren.Lees meer