Archief van J. Geleijns.

Archief van J. Geleijns. Johannes (Jan) Geleijns, geboren Amsterdam 11 december 1900 - overleden Amstelveen 26 september 1982. Schuilnaam Johan Havelaar. Gehuwd met Anna Susanna van 't Hof. Twee kinderen. Onderduik. Jan Gelijns werd geboren als derde kind en enige zoon van Hendrik Geleijns en Anna Goedhard in de Frederik Hendrikstraat in Amsterdam. Na hem werden nog twee meisjes geboren. Hij ging naar de HBS op het Raamplein. In 1918 is hij in dienst geweest. Na schooltijd ging hij werken bij de Nederlandsche Handelsmaatschappij. Hij solliciteerde bij de BPM in Nederlands-Indië en werd aangenomen. Op 1 augustus 1928 trouwde hij met Anna Susanna van 't Hof. Het kerkelijk huwelijk werd gesloten in de kerk van Maria Magdalena aan de Spaarndammerstraat, dezelfde dag nog vertrok de boot naar Indë. Op Zuid Sumatra werkte Jan als administrateur. Hij regelde ook de opiumbehoefte van de 'inlanders' die bij BPM werkten. In 1930 en 1932 werden in Moeara Enim zijn zoons geboren. In 1934 ging het gezin terug naar Nederland, Jan verloor zijn baan bij de BPM. In Amsterdam vond hij werk bij het Arbeidsbureau. In de oorlog kreeg Jan een 'Ausweis' en mocht hij na 'Sperrzeit' nog de straat op. Door het werk op het Arbeidsbureau kon Jan mannen uit de werkkampen in Duitsland houden. Dat deed hij bij voorkeur bij mannen die kostwinner waren. Wat hij precies deed is niet bekend, maar op het Arbeidsbureau werden ook valse papieren gemaakt. Jan werd vastgezet in het Huis van Bewaring in de Amsterdamse Havenstraat. Hij had een belastende brief van een joodse man in zijn zak, die hij door de voering van zijn zak duwde en later in zijn cel roerde hij die kleingescheurd door het toilet. Via kamp Amersfoort werd hij op transport gesteld naar Duitsland. Onderweg in de trein werd hij door de ondergrondse bevrijd. Een zekere Daaf Hofmeijer (een schuilnaam) was geïnflitreerd bij de Duitsers. Deze Hofmeijer droeg onder de rever van zijn colbert een wolfsangel. Hij liet het transport stoppen en toonde valse papieren waarop stond dat Jan Geleijns onmiddelijk mee moest. Jan is toen ondergedoken in Drunen en later in Tilburg bij een edelsmid. Om zijn tijd zoet te brengen maakte hij daar twee koperen klikken, een elektrische [xxx] met twaalf sterrenbeelden en vier jaargetijden gecicleerd, een klein wandklokje als een zonnetje, een wandlamp en een lantaarntje. Jan kreeg een vals persoonsbewijs op de naam van Johan Havelaar, geboren in Batavia. Iedereen noemde hem echter Max naar Max Havelaar van Multatuli. Anna werd door de Duitsers opgeroepen om ondervraagd te worden in de Ëuterpestraat. Ze nam op advies haar jonge dochter mee, een vrouw met kind wordt niet zo snel gearresteerd. Ook opa ging mee voor de zekerheid. Ze klonk overtuigend en werd niet gearresteerd. Anna had geen inkomsten en werdt gesteund door de kerk en de ondergrondse. Zij moest Jans kostgeld betalen in Drunen. De familie sprong financieel bij. Maar de twee oudste zoons gingen aan het eind van de oorlog naar boeren in de Wijde Wormer, omdat zij honger leedden. Jan kreeg na de bevrijding een functie bij het Rode Kruis: hij werd verantwoordelijk voor de distributie van olie en vetten in bevrijd Nederland. Jan Geleijns stierf op 26 september 1992 in het Prof. Tulpziekenhuis in Amstelveen. Het archief behelst uitsluitend het genoemde valse persoonsbewijs.