Ga direct naar: Hoofdnavigatie
Ga direct naar: Inhoud
Alle bronnen

Archief van J.J. Moerman.

1943

Archief van J.J. Moerman. Jan Job (Job) Moerman, geboren Menado (Nederlands-Indië) 30 augustus 1918 – overleden 1997. Verzetsdeelnemer. Verzetsnamen Henk (Chez Mie en CS-6), Dolf (Sabotagegroep Frans I), Wim Gerlach en Jeroen van Blankenberghe (Escape Line Zuid-Limburg). De drukkerij Chez Mie wordt in 1943 in Amsterdam door Herman van der Klei (‘Teun’) en Job Moerman (‘Henk’) voor vervalsingswerk ten behoeve van de Persoonsbewijzencentrale ingericht. Moerman is ambtenaar bij het Gewestelijk Arbeidsbureau, pleegt daar sabotage en helpt Joden en onderduikers. Van der Klei zit in het drukkersvak en is betrokken bij de Persoonsbewijzencentrale (PBC). Beiden gaan intensief samenwerken, nadat zij eerder samen klussen hadden opgeknapt. Omdat verschillende illegale drukkerijen zijn opgerold, zetten zij met behulp van een kleine ‘Rotaprint’ offset-machine een mobiele drukkerij op. Deze is vernoemd naar Maryvonne (Mie) Longlet, dochter van Ed de Nève en levensgezel van Moerman. De handelsnaam is Jonker & Gerlach. Van der Klei brengt kennis van fotograferen en druktechniek in, Moerman verricht teken- en retoucheerwerk naast andere activiteiten. De organisatie wordt bewust klein gehouden en heeft alleen zijdelings contact met de PBC, die de drukkerij financiert en het drukwerk afneemt. De drukkerij is kort in de Utrechtsedwarsstraat gehuisvest. Nadat een bovenbuurman aangifte doet van overlast – hij brengt de chemicaliënstank in verband met illegaal stoken - verhuist de drukkerij naar Singel 66, het leegstaande bovenhuis van de geëxecuteerde W. Arondeus. De tactiek van deze verzetsdeelnemers blijft: “Niet opvallen, een grijze muis zijn”. Moerman duikt in mei 1943 onder op het adres Corellistraat 6, bij de verzetsgroep CS-6. Daarna verblijft hij in Zuid-Limburg. Weer later wonen Van der Klei en hij in onderduik op Prinsengracht 535, waar ook andere verzetsdeelnemers schuilen. In de laatste maanden van de bezetting dient dit huis als wapenarsenaal. Chez Mie produceert officiële documenten, naar eigen opgave 50.000 ‘Rückkehrscheine’, honderdduizenden distributiebonnen, watermerken voor de persoonsbewijzen, Belgische identiteitskaarten ten behoeve van de Escape Line, ‘Waffenscheine’, ‘Ausweise’ en illegale kranten. De opdrachtgevers verspreiden de officiële papieren over heel Nederland.. Vanaf de herfst van 1944 wordt Moerman op de drukkerij vaak vervangen, omdat hij zich aansluit bij de sabotagegroep Frans I, onderdeel van de LK-Amsterdam, dat weer deel uitmaakt van de LO-LKP. Hij werkt onder anderen samen met de koerierster Kitty van Beek, met wie hij betrokken is bij de arrestatie van ‘Van Arkel’, die wegens verraad door het verzet wordt omgebracht. Later zal Moerman de weergave van Lou de Jong van deze arrestatie betwisten. Als tijdens de Hongerwinter alle elektriciteit wordt afgesloten, blijft Chez Mie dankzij een illegale stroomvoorziening draaien. Moerman zet zijn verzetsactiviteiten voort als lid van de Binnenlandse Strijdkrachten. Het herinneringsalbum met de titel ‘Chez Mie 1943-1945’ toont de vervalsingen. Het album in donkerrode omslag is met leer afgewerkt. Van de twintig vellen zwaar zwart papier zijn de rechter pagina’s benut. Behalve drukwerk zijn ook foto’s van een presentatie opgenomen. Het album geeft een bloemlezing van de productie: drukwerk, vervalste stempels, linoplaten, negatieven. Enkele stadia van de vervalsingen worden in beeld gebracht. De bijschriften, gesigneerd ‘Teun, 30 augustus 1946’, zijn met witte inkt geschreven en gaan over de kwaliteit en de oplage van de vervalsingen, maar ook over verzetsdeelnemers. Dit materiaal is vanaf maart 1946 op de afdeling ‘Gewapend verzet’ van de tentoonstelling ‘Weerbare democratie’ in de Amsterdamse Nieuwe kerk te zien geweest, blijkens de foto’s waarmee het album afsluit. Het exemplaar heeft een opdracht voor Job [Moerman]. Het archief van J. Moerman omvat - herinneringsalbum ‘Chez Mie 1943-1945’ (1946) Documenten Map 1. oud-verzetsdeelnemers, georganiseerd Map 2. bijstellen geschiedschrijving bezetting Map 3. streven naar erkenning Map 4. persoonlijke correspondentie Map 5. overig

Collectie
  • Collectie Verzetsmuseum Amsterdam
Identificatienummer van Verzetsmuseum Amsterdam
  • 15290
Trefwoorden
  • Verzetsgroep, Pbc
  • Verzetsgroep, Chez Mie
  • Amsterdam
  • Vervalsingswerk
  • Herdenking
  • Verzetsgroep, Lo/Lkp
  • Onderscheidingen/Uitkeringen
  • Moerman, J.J.
  • Klei, H.R. Van Der
Disclaimer over kwetsend taalgebruik

Bij bronnen vindt u soms teksten met termen die we tegenwoordig niet meer zouden gebruiken, omdat ze als kwetsend of uitsluitend worden ervaren.Lees meer

Ontvang onze nieuwsbrief
De Oorlogsbronnen.nl nieuwsbrief bevat een overzicht van de meest interessante en relevante onderwerpen, artikelen en bronnen van dit moment.
WO2NETMinisterie van volksgezondheid, welzijn en sportVFonds
Contact

Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam

info@oorlogsbronnen.nlPers en media
Deze website is bekroond met:Deze website is bekroond met 3 DIA awardsDeze website is bekroond met 4 Lovie awards