Herdenkingsplaquette van de Landelijke Organistatie voor Hulp aan Onderduikers (LO), uitgereikt aan ...

Herdenkingsplaquette van de Landelijke Organistatie voor Hulp aan Onderduikers (LO), uitgereikt aan Willem van der Werff (Leeuwarden, 29 maart 1904 - Driebergen-Rijsenburg, 1985) en/of Maria Martha van der Werff-Schuman (Koudekerken, 29 november 1901 - Driebergen, 16 juni 1993). Verzetsdeelnemers. -Metalen rechthoekige plaquette met reliëfafbeelding van een mannen- en een vrouwenhoofd, opziend naar het licht der vrijheid. Daaronder de tekst: 'Aangeboden door LO Aan hare medewerkers, en vervolgens: ‘Uit duisternis opziend naar het licht der vrijheid vervuldet gij uw zware taak’. De plaquette zit bevestigd op een donkerhouten plankje. Het echtpaar Willem van der Werff en Maria Martha (Marie) van der Werff-Schuman was tussen 1927 en 1939 woonachtig geweest in Indonesië, waar Willem in dienst van de Amsterdamse Handels Maatschappij op palmolieplantages werkte. Vanwege de gezondheid van zijn vrouw en de scholing van hun kinderen (twee zonen) keerden ze in 1939 terug naar Nederland. Vanuit Indonesië had Willem gesolliciteerd bij het bedrijf Werkspoor, waar hij op basis van zijn achtergrond als werktuigbouwkundige een baan kreeg en waarvoor hij zich met zijn gezin vestigde in Haarlem. In augustus 1939 werd Willem gemobiliseerd en als mitrailleurschutter (van het type ‘Schwarzloze’) gelegerd bij de stelling Kornwerderzand nabij de afsluitdijk. Eind 1939 werd hij om onbekende reden (vermoedelijk vanwege zijn leeftijd of gezin) met verlof gestuurd en gedemobiliseerd. Tijdens de bezettingsjaren zijn zowel Willem als Marie verzetsactief geweest. Onbekend is hoe deze activiteiten tot stand zijn gekomen, maar mogelijk via contacten in het leger of de (gereformeerde) kerk. Willem en Marie boden in hun woning in de Van Riebeecklaan 32 onderdak aan Joodse onderduikers. Dit waren altijd vrouwen, en nooit meer dan twee tegelijk. De onderduikers verbleven in een ruimte onder het huis waar ze op een bank sliepen. ‘s Nachts was Willem vaak weg, maar onbekend is waarom. Bij de deur hadden ze een gordijntje hangen dat gebruikt werd als waarschuwingssysteem voor Willem. Als het gordijntje dicht was dan mocht hij niet thuiskomen omdat er dan gevaar dreigde. Als het open was dan was de kust veilig. In 1944 werd de woning van het gezin gevorderd door de bezetter. Willem, Marie en hun kinderen betrokken toen tot na de bevrijding een woning in de Eenhoornstraat in Haarlem-Noord.