Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met de heer J.J. van der Blom

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’. Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk". De heer J.J. van der Blom De heer Van der Blom ging op jonge leeftijd al mee met de razzia. Hij had toen al het nodige gezien van de bezetting: het centrum van Rotterdam in brand in mei 1940, een ziekenhuis wat plotseling werd ontruimd om de Duitse gewonde soldaten in te verplegen, en later een vergeldingsactie van Duitsers toen hij bij NSB’ers een raam had ingegooid en er mensen werden meegenomen die nooit meer zijn teruggekomen. Nog vlak voor de razzia ging hij met buren op hongertocht, omdat in het najaar van 1944 voedsel schaars werd. Toch moet hij toegeven dat in het begin de gewone Duitse soldaten zich correct, ja, zelfs vriendelijk gedroegen. Na de razzia heeft hij het, zeker in het begin, niet slecht in Duitsland. Hij kon met ruilhandel een mooie aanvulling op zijn rantsoen krijgen. Het werk, puinruimen, hoefde hij maar een paar weken te doen. Daarna ging hij werken voor een meeldepot om meel te distribueren. Hij heeft wel bombardementen meegemaakt, maar vertelt daar niet veel over. Na de bevrijding in Duitsland door Polen en het transport terug naar Nederland is hij opgevangen in Enschede en daar ontluisd. Hij zegt zelf volwassener uit de oorlog te zijn gekomen en hij is er achtergekomen dat hij behoorlijk stressbestendig is. De bevrijding en dat je na vijf jaar in alle vrijheid weer je eigen volkslied mee mocht zingen, heeft hem wel wat gedaan.