1945

Een 'ringbandalbum' van het merk "Duopress" met een zwarte kartonnen kaft. Op de rug de titel: "1945". In het album zijn allerlei documenten opgeborgen die te maken hebben met het laatste oorlogsjaar en de bevrijding: - Brief: * Een brief met in de linkerbovenhoek een gedrukt portret van Willem van Oranje met begeleidende tekst. De getypte tekst van de brief luidt: "Mede namens mijn vrouw wensch ik U een in alle opzichten voorspoedig Nieuwjaar, waarin deze menschonteerende oorlog een einde moge nemen en dat ons tot de vrede bereid zal vinden"; * Een Brief met het logo van de "Binnenlandsche Strijdkrachten 1944-1945" en het brievenhoofd: "Bevelhebber Nederlandsche Strijdkrachten. Hoofdkwartier te velde 1945" met een met pen geschreven dankbetuiging voor verleende diensten aan het Nederlandse volk naar aanleiding van het uittreden uit de actieve dienst. De brief is ondertekend door Prins Bernhard. * Onbeschreven correspondentiemateriaal van "Het Nederlandsche Roode Kruis" te Den Haag: een enveloppe, adreskaart voor een krijgsgevangene, vel briefpapier, twee correspondentieformulieren; * Een onbeschreven enveloppe van het "Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart"; * Een onbeschreven enveloppe van de "Griffie van het Gerechtshof te 's-Gravenhage"; * Een onbeschreven enveloppe van de "Staatspolitie - Rotterdam"; * Een ingevuld formulier van het "Centrale Informatie-Bureau van het Nederlandsche Roode Kruis. Hardenberg (Nederland)" aan het "Comité International de la Croix-Rouge. Palais du Conseil Général. Genève (Suisse)". De schrijver is Pieter Krepel uit Hardenberg die schrijft naar Jacobus Boogerd te Den Haag. Beiden gaat het volgens deze correspondentie goed; * Een met potlood geschreven brief gedateerd: Amsterdam, 1 augustus 1944 gericht aan het hoofd van de stafafdeling van de Nederlandse arbeidsdienst waarin gevraagd wordt voor uitstel van opkomst aangezien de opgeroepene een cursus elektrotechniek gaat volgen; * Een niet ingevulde verhuiskaart van de gemeente 's-Gravenhage; * Een lege enveloppe "From Thea Merse" te Breda gericht aan iemand uit de Amerikaanse zone in Duitsland. De enveloppe is geopend en daarna weer dichtgeplakt en voorzien van een stempel: "CIVII Censorship *Germany* Passed 20502". - Nieuwsblad/rondschrijven: * Twee exemplaren van: "De Wervelwind. Maandblad voor vrijheid, waarheid en recht. Verspreid door de R.A.F.": 1ste Jaargang No. 1 april 1942 en No. 16 November 1943; * Aan twee kanten bedrukt blaadje: "De Residentiebode. 52ste jaargang Woensdag 2 Mei 1945 No. 12757"; * Vier aan één kant getypte bladen met nieuwsfeiten onder de kop: "Het Nieuws - 20 januari 1945"; * Een doorslag met nieuws van de rijwielverordening en van terechtstellingen gedateerd op 10 maart 1945; * Een klein niet gebonden gedrukt boekje kerkelijk schrijven waarin wordt opgeroepen "op te komen voor onze Joodsche volksgenooten" onder de titel: "Bijna te laat!". - Pamflet: * Twee anti-Duitse strooibiljetten: één met "Denk bei jeder Bombe dran: Das fing Adolf Hitler An" en één met verschillende vragen in het Duits met dezelfde strekking; * "Herdenkingsplechtigheid voor de slachtoffers van het verzet" met een toegangsbewijs van de P.A.R.I. Plaatselijke Adviesraad Illigaliteit"; * "Soldaten der deutschen Wehrmacht!" waarin de voedseldroppings door de geallieerden als propaganda worden betiteld ; * "Das neue Deutschland braucht Männer und keine skelette. Darum, Kapituliere!"; * Een aan twee kanten bedrukt pamflet van het "Alliertes Kommando" met op één kant: "Bekantmachung an die deutsche Garnison der Festung Holland"en op de andere "Mededeling aan de Bevolking van bezet Nederland"; * "Distributiedienst, Dockum c.a." met informatie over het afhalen van rantsoenbonnen zeep en de uitreiking van textielbonnen; * "Deutsche Soldaten, Deutsche Männer und Frauen, Deutsche Jugend in der Festung Holland!" Ondertekening door: "Seyss Inquart, Reichsminister"; * "Der Führer in seiner Rede vom 24.2.45"; * Aankondiging voor de "Padvinders Dankdienst op Woensdag 23 Mei 1945. Nieuwe Kerk Spui"; * Een rechthoekig pamflet met in rode kleur gedrukt: "Het loslaten van landverraders brengt onrust onder het Nederlandse volk. Comm. Partij Nederland (De Waarheid)". Op de achterkant is een spotprent geplakt met mensen die vrijgelaten worden uit het Strafkamp Duindorp. Alle hebben een excuus voor wat er in de oorlog is voorgevallen. Onderaan: "Barmhartigheid vóór recht?". De tekening is rechtsonder gesigneerd: "Ambo". Op de achterkant van het pamflet staat: "22 Sept. '45"; * Een prentbriefkaart met een afbeelding van hotel "Des Indes" met de Engelse, Nederlandse en Amerikaanse vlag. Onderaan: "Voorhout Den Haag 9 mei 1945"; * "Den Haag West doet zijn best. De H.A.R.K. karavaan komt op 15 september a.s. ook in uw straat voor het ophalen van gereedschappen voor de getroffen landgenooten. Houdt U iets gereed!". * "Verraad aan de Nederlandse Zaak" tegen onderhandelingen met Soekarno. - Pas: * "Sonderausweis/Vergunning" in te vullen om ontheffing aan te vragen om buiten de avondklok zich op straat te begeven. De vergunning is niet ingevuld. Op de achterkant is een pentekening geplakt met de afbeelding van een onderduiker die wordt voorzien van een brood; * "Sonderausweis F. Nr. 135273" op naam van Johannes Stolk, geboren op 24 Januari 1877. De vergunning is ondertekend op 29 januari 1945 door de "Abschnits-Kommandant" en voorzien van een stempel van de "Ortskommandantur Ede"; * "Ausweis" waarin wordt verklaard dat Ingenieur A.W.H. Schut, geboren op 29 maart 1904 in Lochum, wonende aan het Bloklandplein 8 te Den Haag en werkzaam bij de firma Siemens zonder goedkeuring niet kan worden opgedragen andere arbeid te verrichten. De pas is gedateerd op 6 januari 1945 en te Meppel afgestempeld door de "Oberstleutnant der Schutzpolizei"; * Een reispas opgesteld in het Nederlands en Engels. De pas staat op naam van A. Bruyn, persoonsbewijs E4/001602 en geldt voor het traject Deventer-Apeldoorn tussen 14 mei en 25 mei 1945. De pas draagt het stempel van de Gemeente Deventer; * "Bewijs van Vrijen Doorgang" geldend voor het traject Delft - Dordrecht op 13 Mei 1945 voor Isaäk Hage, Persoonsbewijs No. 004615 afgestempeld door de "Nederlandsche Binnenlandsche Strijdkrachten" te Delft; * Een gedrukte pas met pasfoto met de verklaring dat P. Bok vertegenwoordiger is van de Nederlandse Pers. De pas is afgestempeld door het "Militair Gezag. Leiden. Zuid-Holland". - Prentbriefkaart: * Een mapje voor spotprentkaarten: "Het is niet waar ... , Dat hebben we niet gewild!"; * Prentbriefkaarten met spotprenten over de oorlog met onderschrift achtereenvolgens: 1. Inleveren van koperen voorwerpen; 2. Inlevering van radiotoestellen; 3.Vordering van rijwielen; 4. Inlevering van textiel: 'Jetzt hat er nichts mehr!'; 5. Inlevering van honden; 6. Menschvordering: '...Wos ist der Pappa...?!; (zonder nummer) Broodrantsoen tot 500 gram per week verlaagd...; * Twee prentbriefkaarten met een vers met de aanhef: "Wien Neerlandsch bloed... en de afbeelding van o.a. het Nederlandse wapen; * Een prentbriefkaart met de afbeelding van 17e eeuwse zeilschepen met de kaart van Nederland en een oranje wimpel en de kaarten van Nederlands-Indië, Suriname en de Antillen met een vers met de aanhef: "als is ons landje nog zoo klein..."; * Een prentbriefkaart met oranje en blauwe opdruk: "10 mei 1940 - 5 mei 1945 wij zijn door ééne geest bezield. Bouw spoedig op wat werd vernield"; * Een prentbriefkaart: "5=V=Victorie"; * Een prentbriefkaart: "Vrijheid onze leus. Oranje onze keus! 10 Mei 1940 - 5 Mei 1945"; * Een prentbriefkaart waarbij een boer een varken met hakenkruis een schop de grens over geeft. Datum: 8 mei 1945; * Een prentbriefkaart met de Nederlandse vlag met oranje wimpel: 'Lente 1945"; * Een kaart met een zwart-wit foto van Churchill tijdens een ceremonie; * Een kaart met de zwart-wit foto van Prins Bernhard in leger uniform terwijl hij achter het stuur van een jeep zit; * Een kaart met een zwart-wit afdruk van een prent met o.a. een dansende Hitler. Onderaan: "La Nouvelle danse: L'Europa Walk Pax"; * Een prentbriefkaart met een afbeelding van Duitse soldaten die met volgeladen handkarren door een met Nederlandse vlaggen versierde straat lopen. Onderaan: "Der Weg zurück...!"; * Een prentbriefkaart met de afbeelding van Max Blokzijl die een handkar met stenen voor zich uit duwt door een geruïneerd landschep. Tekst: "Max Blokzijl als puinruimer...een brandende kwestie... er zijn toch blijkbaar heel wat meer V2's mis gegaan dan ik ze heb willen laten geloven!"; * Een prentbriefkaart met een karikatuur van Josef Goebbels met de tekst: "De onvergelijkelijke radio-omroeper Josef Goebbels:.....Dames en heeren - de zegevierende Duitse troepen trekken Berlijn binnen achtervolgd door de verslagen Russen!"; * Zeven prentbriefkaarten met afbeeldingen in kleurendruk van situaties die schaarste in het dagelijks leven met zich meebrengt: een volgepropte tram (3 exemplaren), fiets en gasauto (2 exemplaren), fietser met groenten op een opgelapte fiets (1 exemplaar) en 1 kaart over zwarthandel in melk. Links boven staat een versje van de hand van Clinge Doorenbos. De illustraties zijn van Th. Jensen; * Acht prentbriefkaarten met zwarte opdruk en rode en blauwe accenten. De kaarten hebben als thema de bevrijding: "Daar zijn de 'Tommies'", "Nu kunnen we bloemetjes buiten zetten", "Hijscht de vlaggen", "Hoera, we zijn weer vrij! Eindelijk weer eens en goeie sigaar en een 'goeie' krant!", "Hoera, we zijn weer vrij!! Eindelijk weer eens radio!!" en 3 exemplaren van "Hoera, we zijn weer vrij!! Eindelijk de 'mof' de deur uit!". Gesigneerd: "Steen"; * Tien spotprenten met kleurendruk met afbeeldingen van o.a. Hitler, Goebbles en Himmler. Gesigneerd: "Smits". - Programma: * "First Canadian Army, Victory Parade, The Haque 21 May '45" twee exemplaren; * "Programma van het Bevrijdingsfeest, te houden op zaterdag 14 Juli 1945 in de Savornin Lohmanlaan"; * "Luchtvaart Tournooi Royal Air Force. Vliegveld Ypenburg. Den Haag, 15 September 1945"; * "Program Chinese Festival" opgesteld in het Nederlands en Engels. Op de voorkant is en illustratie in kleur gedrukt met de vlaggen van Nederland, Rusland, Amerika, Canada en Nationalistisch China. Bovenaan staat met potlood het jaartal 1945. - Verklaring: * Een getypt rondschrijven met een verklaring waarin staat dat vanaf 5 mei 1945 om 08.00 Duitse zomertijd de wapenstilstand is afgekondigd voor Nederland. Ondertekend door Seys Inquart; * Een "Empfangsbescheinigung" in Gotisch lettertype gedrukt. Het is een oningevulde ontvangstbevestiging voor een zending per post; * Een oningevulde "Ausweis" waarin kon worden verklaard dat iemand uit Nederland in de landbouwsector werkzaam is; * Een oningevuld formulier waarin de directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau te Leeuwarden geen bezwaar ziet in de teruggave van nader te omschrijven distributiebescheiden; * Een oningevuld formulier waarin "Der beauftragte des Reichskommissars für die Provinz Friesland" vrijstelling verleent van de arbeidsinzet; * Een "Bescheinigung" waarin de fiets van Catharina Dirkse, geboren op 18 mei 1914 van inbeslagname wordt vrijgesteld aangezien zij verpleegster is. De verklaring is opgesteld door de wehrmachtkommandantur te Leiden op 10 April 1945 en afgestempeld met het stempel van de Ortskommandantur Leiden; * Een getypte verklaring waarbij de "Generaldirektor des Reichsernährungsamtes in Kriegszeiten in Den Haag" verklaart dat de heer I. Hage onmisbaar is voor zijn werk en niet elders mag worden ingezet. De verklaring is ondertekend, afgestempeld en gedateerd: Den Haag, 14 februari 1945; * Een "Bescheinigung" waarin de fiets van Hendrik Mak, geboren op 20 maart 1894 van inbeslagname wordt vrijgesteld aangezien hij bij de PTT werkzaam is. De verklaring is opgesteld te Den Haag op 16 april 1945 en afgestempeld met het stempel van "Der Reichskommissar für die besetzten niederländische Gebiete"; * Een gedrukt en met pen ingevuld formulier uitgegeven te Leiden op 20 juli 1945 waarin staat: "Het hoofd van de Politieke Recherchedienst verklaart hiermede, dat hem in politiek opzicht ten nadeele van India Tytje, geboren 21 Dec. 1917, adres: Acaciastraat 17 Leiden, No. Persoonsbewijs 815/013473, niets bekend is". Ondertekening door "Hoofd Politieke Recherchedienst Leiden"; * Een medische verklaring van Dr D. Groeneveld waarin staat dat de moeder van mej. F. India "zeer ernstig ziek is, waarom overkomst noodzakelijk is". - Overig: * Twee gestencilde bladen met elk een lied: "De K.M.D. einde voedselpositie" en "Het N.B.S.-lied van heden!" Op de laatste de datum: 21/5-1945. Linksonder: "Bij: E.L.C.I., Steenschuur 3, Leiden"; * Twee aan beide kanten met rode en blauwe inkt bedrukte en in het midden gevouwen blaadjes met op de voorkant: "Ter herinnering aan de plechtige samenkomst te 's-Gravenhage, bij de bevrijding van Nederland, Mei 1945. N.V.H."; * Een aan beide kanten met oranje inkt bedrukt en in het midden gevouwen blad met op de voorkant: "Bevrijdingsnummer. Tirannie en Bevrijding 10 mei 1940 - 5 mei 1945" bevat een lied onder de titel: "Belevenissen 10 mei 1940 - 5 mei 1945"; * Een stencil met in het Duits gesteld gedicht onder de titel: "Der Tommy. (Vrij bewerkt naar: Der Erlkonig)". Rechtsboven is met potlood geschreven: feb. 1945; * Een getypte oproep aan de gezamenlijke "Italiener, Holländer, Belgier en Franzoosen und sonstigen ausländischen Staatsangehörigen" met een instructie over de afreis naar hun land van herkomst. De oproep is gedateerd: "Waldersee, den 12. Mai 1945. Der Bürgermeister Okert"; * Twee bladen papier met een in het Engels getypt gedicht onder de titel: "Hello God!". Het ene blad papier is dun en netjes getypt. Het andere is van dik papier en rommelig getypt. Op het laatste blad staat met potlood: 1945; * Een getypt gedicht met de titel; "Ode aan de Vrijheid"; * Een zwart-wit foto van Churchill tijdens een rijtoer terwijl hij het 'V'-teken maakt; * Een kaart uitgegeven door confiserie L'abeille-de Bie te Lokeren met een afbeelding in kleurendruk van "de landing in Europa"; * Een met pen geschreven gedicht onder een Franse titel: "Mort de quelqu'n"; * Een klein gedrukt ongebonden geïllustreerd boekje met de titel: "Meisje....Look out for a baby!" waarin gewaarschuwd wordt voor de gevolgen van intieme relaties tussen Nederlandse vrouwen en geallieerde soldaten; * Een niet ingevulde bestellijst voor de Gebrs. Jonker Zaadteelt en zaadhandel - tuin-architectuur Doezastraat 39 Leiden. Onderaan de lijst staat gedrukt: "de voor 1943 bestelde Tuinzaden zijn uitsluitend bestemd voor eigen uitzaaiïng en eigen gebruik".