Fonds Émile Vandervelde.

Het archief van Vandervelde bevat heel wat voor deze gids relevant materiaal. Vooreerst vermelden we de correspondentie, in de inventaris (vol. 4) beschreven op stukniveau. Nrs. EV/IV/79, EV/IV/141, EV/IV/4, EV/IV/235, EV/IV/369, EV/IV/460 en EV/IV/553 hebben betrekking op asielrecht, Joodse en politieke vluchtelingen; het gaat o.a. om vragen voor ondersteuning en uitleg van bevoegde ministers zoals Eugène Soudan en Joseph Pholien. Volgende nrs. bevatten briefwisseling (o.a. met Kautsky, Sokolow, de Union Sioniste, …) inzake het brede thema zionisme: EV/IV/298, EV/IV/306, EV/IV/388, EV/IV/389, EV/IV/549, EV/IV/587 en EV/IV/662. Inzake antisemitisme (in Duitsland, Rusland of in het algemeen), zie nrs. EV/IV/325, EV/IV/326 en EV/IV/591. Ten slotte noteren we nog andere relevante stukken, betreffende o.a. bepaalde personen (EV/IV/84 over Jacques Errera, EV/IV/320 over Emma Goldman en Alexander Berkman), uitnodigingen en/of bedankingen voor toespraken van Vandervelde bij Joodse organisaties (EV/IV/170, EV/IV/371 en EV/IV/411), zijn houding betreffende Palestina (EV/IV/519), informatie van Max Gottschalk over het aantal Joden in België (EV/IV/230), … De hierboven beschreven relevante briefwisseling beslaat de periode 1900-1938, vooral jaren ’20 – ’30. In de rubriek ‘dossiers’ (cfr. inventaris vol. 3) noteren we nr. EV/III/46 inzake “droit d’asile” (ca. 1926-1938), met o.a. teksten betreffende de conferentie te Evian. Het dossier “Palestine” (ca. 1937) onder EV/III/93 bevat naast exemplaren van het tijdschrift Informations de Palestine verschillende teksten over o.a. Agence Juive pour la Palestine, Keren Hayesod, Histadrut, … Dossier nr. EV/III/99 (1938) betreft het Rassemblement mondial contre le racisme et l’antisémitisme en bevat persknipsels en een tekst. We vermelden ook EV/III/101 dat briefwisseling (1935-1938) bevat afkomstig van politieke vluchtelingen met de vraag voor ondersteuning. Ten slotte bevat ook de rubriek krantenartikels (cfr. inventaris vol. 1) relevante manuscripten en persknipsels. Het gaat om artikels geschreven door Vandervelde inzake racisme en antisemitisme (vb. in Duitsland, Polen, Italië), zionisme, Palestina, de situatie van Joden in Polen en andere Europese landen, … Zie de nrs. EV/I/79, EV/I/82, EV/I/164, EV/I/165, EV/I/237, EV/I/264, EV/I/277, EV/I/383, EV/I/388, EV/I/436, EV/I/439, EV/I/442, EV/I/446, EV/I/455 en EV/I/457 die de periode 1929-1938 beslaan. A. MUSICK (dir.), D. BERGER, Inventaire des archives d’Émile Vandervelde. Tome Premier. Articles de presse d’Émile Vandervelde, Brussel, Institut Émile Vandervelde, 1993; A. MUSICK & C. CAISSE, Inventaire des archives d’Émile Vandervelde. Tome Deuxième. Discours, conférences, interviews et oeuvres d’Émile Vandervelde, Brussel, Institut Émile Vandervelde, 1998; A. MUSICK (dir.), D. BERGER, Inventaire des archives d’Émile Vandervelde. Tome Troisième. Dossiers, Brussel, Institut Émile Vandervelde, 1994 en A. MUSICK, D. BERGER & J.-J. MESSIAEN, Inventaire des archives d’Émile Vandervelde. Tome Quatrième. Correspondance d’Émile Vandervelde, Brussel, Institut Émile Vandervelde, 1996.