Delegatura Pełnomocnika Rządu do Spraw Przesiedlenia w Bełzie

Pełnomocnik Rządu do Spraw Przesiedlenia został powołany uchwałą Prezydium Rządu z 5 czerwca 1951 r. o warunkach przesiedlania ludności dla wykonania postanowień wynikających z umowy między rządami Rzeczypospolitej Polskiej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o zamianie odcinków przygranicznych podpisanej w Moskwie 15 lutego 1951 r., ratyfikowanej przez Sejm 26 maja 1951 r. (Dz. U. Nr 31 poz. 242). Strona sowiecka przekazała Polsce obszar o powierzchni 480 km2 z obwodu drohobyckiego w zamian za obszar o identycznej powierzchni z terenu województwa lubelskiego z powiatów hrubieszowskiego i tomaszowskiego. Ludność z wymienionych terenów podlegała przesiedleniu (z województwa lubelskiego łącznie 14151 osób). Delegatura Pełnomocnika Rządu do Spraw Przesiedlenia w Bełzie była jedną z dwóch placówek terenowych (drugą zlokalizowano w Ustrzykach). Zadaniem Delegatury było przygotowywanie i koordynacja akcji przesiedleńczej, współpraca z władzami, sporządzenie opisów mienia dla Polsko-Radzieckiej Komisji Mieszanej. Zarządzeniem Delegata Rządu na województwo lubelskie dla Delegatury w Bełzie z 23 czerwca 1951 r. ustalono następującą strukturę organizacyjną: dział ogólny - sekretariat, dział planowania, statystyki i sprawozdawczości, dział finansowo-gospodarczy, dział transportowy, dział skupu przerzutu i rezerw (utworzony 29 czerwca 1951 r.) oraz personel pomocniczy (woźny i sprzątaczki). Delegatura Pełnomocnika Rządu RP w Bełzie uległa likwidacji 9 listopada 1951r. w związku z zakończeniem akcji przesiedleńczej. Informacja o terenach województwa lubelskiego przekazywanych ZSRR, plany i zestawienia prac Komisji Mieszanej, 1951, 1 j.a. Akcja przesiedleńcza, 1951, 1 j.a. Zestawienia statystyczne dotyczące pozostawionego mienia nieruchomego w gminach powiatu hrubieszowskiego i tomaszowskiego, 1951, 2 j.a. Opisy i akty zdawczo-odbiorcze pozostawionego mienia nieruchomego instytucji państwowych, społecznych, spółdzielczych i wyznaniowych w poszczególnych gminach, 1951, 11 j.a. Opisy pozostawionego mienia nieruchomego w gromadach przez mieszkańców, 1951, 58 j.a. Akty na pozostawiony grunt, 1951, 42 j.a.