Werom nei Auschwitz / Terug naar Auschwitz, 28-4-2002

Herman Zilverberg vertrekt vanuit zijn woonplaats Drachten, op weg naar het voormalige concentratiekamp in Auschwitz waar hij in de oorlog gevangen heeft gezeten. Hij vertelt over de periode in het kamp. Volgens Herman waren Joden voor de Duitsers ‘Untermenschen’.<br/>Op het station wordt stilgestaan bij het perron waar mensen uit de veewagen stapten. Direct werden mensen geselecteerd: jonge mensen gingen naar Auschwitz I om dwangarbeid te verrichten, de rest ging naar Auschwitz II ofwel Birkenau, waar ze gelijk vergast werden.<br/>Over de spreuk “Arbeit macht freit” boven de ingang merkt Herman op dat dit een sarcastische betekenis heeft. Kerst 1944 was men verplicht een ophanging van gevangenen bij te wonen. Soms moesten ze, ’s nachts in de winter, naakt buiten staan. Hoge officieren en doktoren selecteerden dan zwakkeren en zieken, zij werden vergast. <br/>Beelden van overgebleven kleding, brillen, toiletartikelen, haar, tassen en koffers.<br/>Met zijn broer David kwam hij in een Kommando waarin ze wagons moesten laden en lossen. Herman vond het te zwaar, daarom ging hij overdag onderduiken in een kelder, samen met vier anderen. Oud-bokskampioen Leen Sanders gaf daar boksles aan de onderduikers. Na het ochtendappel wisten de onderduikers, in de massa, de kelder te bereiken. Als de gevangen weer terug kwamen van arbeid gingen de onderduikers weer op in de massa en waren op het tijd voor het avondappèl. Helaas werden de onderduikers ontdekt, toch wist Herman te ontkomen.<br/>Beelden van ruïnes, de overblijfselen van de gaskamers en de verbrandingsovens. Ze werden, kort voor de bevrijding, opgeblazen door de Duitsers om de gruwelen te verbloemen.<br/>Zilverberg “huilt van binnen”, voelt zich geen slachtoffer, dat zijn de mensen die omgekomen zijn. Wel hebben de Duitsers zijn gevoelsleven kapot gemaakt.<br/>Beeld van de gaskamer Auschwitz I, uit het plafond kwam het gas Zyklon B dat de mensen binnen 15 minuten doodde.