Heinenoord, 'Moeder'

Het monument 'Moeder' te Heinenoord (gemeente Hoeksche Waard) is opgericht ter nagedachtenis aan de tien mannen die hier op 18 februari 1945 zijn gefusilleerd en aan achttien medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen in de Hoeksche Waard zijn omgekomen. Aan het begin van het laatste oorlogsjaar kreeg Nieuw-Beijerland een nieuwe burgemeester, de NSB'er Martinus Adrianus Simonis. Samen met zijn zoon, die bij de SS zat, nam hij zijn intrek in de voormalige conciërgewoning. Het plaatselijke verzet was niet erg gecharmeerd van de nieuwe burgemeester en besloot op 13 februari 1945 de heer Simonis een waarschuwing te geven. Ze drongen de woning van de burgemeester binnen en lieten hem en zijn zoon afgeranseld achter. Als reactie op deze verzetsdaad hield de bezetter, in opdracht van Simonis, in de late avond van 15 februari een razzia in het dorp. Ongeveer 75 mannen werden op transport gesteld naar Schouwen-Duivenland om daar te werken voor de Wehrmacht. Reden voor het verzet om een plan te bedenken om de NSB-burgemeester uit de weg te ruimen. Al op 17 februari deed zich een mogelijkheid voor. Toen Simonis naar zijn woning in Leidschendam fietste, werd hij op de provinciale weg, ter hoogte van de Oud-Heinenoordseweg door leden van het verzet doodgeschoten en in de sloot gegooid. Om 13.00 uur diezelfde dag vond een wachtmeester van de rijkspolitie het lichaam. Op hetzelfde moment passeerden ook twee leden van de Sicherheitsdienst. Uit het persoonsbewijs bleek dat het om het lichaam van burgemeester Simonis ging. De volgende morgen werden tien gevangenen uit de strafgevangenis van Scheveningen gehaald en overgebracht naar de bewuste plek aan de provinciale weg. Zonder enig vorm van proces werden zij door de bezetter gefusilleerd. Onthulling Het monument is onthuld op 20 mei 1950.