Ede, 'Monument voor Bombardementsslachtoffers'

Het 'Monument voor Bombardementsslachtoffers' in Ede is opgericht ter nagedachtenis aan 69 medeburgers die zijn omgekomen bij geallieerde bombardementen op Ede op 17 september 1944. De namen van de 35 slachtoffers van de morgenbombardementen luiden: M. Alberti; J. Alberti -Leppers; M. Alberti; G. Alberti; H. van den Brink; A.H. van den Brink –van Setten; F.J. Dietiker; K.J. van Galen; G. Haanschoten; H.J. van Hal; R. Heij; M. Hendriksen; W. de Jong; M.A. van der Linden; A.C. van Loon-Bosch; J.J.M. van Loon; M. van Manen; A. Merlijn; T. Merlijn-Volkers; W.J. Meijer; A. Minnen; O.H. Minnen-Moesbergen; W.Minnen; W.A. Nijssen; J.B Ratelband; C. van Rhee-Derksen; D. Rozenboom; G.Rozenboom; J. van Snippenberg; J.W. Vogel-van Koldenhoven; D. de Vree-Renes; G.J. de Vree; P. van Witteveen; J.M. van Wittenveen; W. Zittersteijn. De namen van de 34 slachtoffers van de middagbombardementen luiden: T. Begeman; D.H.W. Groos; E.H. Groos-van Campen; D.H.W. Groos; H.A. Have; G. Heijink; E. Heijink; C. Heijink; J. Heijink; G. de Jong; A.H. van der Linden-Nieuwenhuijse; A.H. van Ooijen; J.E. van Otterlo-Schmitz; J.H . van Otterlo; W. van Otterlo; C.H. van Otterlo; J. van Otterlo; D.J.E. van Otterlo; F.M.H. van Otterlo; D. Plantinga; C. Plantinga -Hoekstra; J. Plantinga; T.A. Robbertsen-Wardenaar; M.W.L.G. Robbertsen; J. Smit; M. Smit-Verhoeve; A.E. Smit; J.L.J. Sondaal; L.H. Sondaal; A. Sukkel-Kleijer; M. Sukkel; W.A. Sukkel ; T. Wagener; J.A. Wasbauer. Zondagmorgen 17 september 1944 vlogen twee formaties Amerikaanse bommenwerpers naar Ede om Duitse doelen op en rond de kazernes te bestoken. De bedoeling was deze Duitse eenheden uit te schakelen, zodat ze geen bedreiging meer vormden voor de Britse luchtlandingen, die later die dag zouden volgen. Het was de eerste dag van de operatie ' Market Garden'. Formaties Britse, Nederlandse en Franse bommenwerpers vlogen die zondagmiddag over Ede en bestookten dezelfde Duitse doelen nogmaals. Veel bommen kwamen in Ede zelf terecht. Vooral het gebied rond de Parkweg en het oude centrum werden zwaar getroffen. In totaal kwamen hierbij 69 burgers om het leven. Market Garden Van 17 tot 26 september 1944 wilden de geallieerden met een groot offensief (operatie 'Market Garden') een bruggenhoofd over de grote rivieren in Nederland creëren. In een bliksemsnelle aanval moesten luchtlandingstroepen bruggen veilig stellen. Grondtroepen moesten daarna vanuit België over deze bruggen oprukken naar het IJsselmeer. Bij de Amerikanen verliep alles vrij goed. De bruggen over de Maas en het Maas-Waalkanaal bij Heumen en de meeste bruggen in de omgeving van Eindhoven vielen in hun handen en na harde strijd ook de Waalbrug bij Nijmegen. Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. De Engelse para's werden verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich onder zware verliezen terugtrekken naar de Betuwe. Nadat de Slag om Arnhem werd verloren, is de aanval gestokt. Oprichting De oprichting van het monument was een initiatief van het Edese Comité 1944-1945. Onthulling Het monument is onthuld op 17 september 2009 door burgemeester Van der Knaap, om exact 11.38 uur: het moment waarop de eerste bom viel.