Ursem, monument 'Slag bij Rustenburg'

Het monument herinnert aan de slachtoffers van de Slag bij Rustenburg te Ursem in de nacht van 10 op 11 oktober 1944. Die nacht zouden door geallieerden wapens gedropt worden in de Wogmeer. Bij zo’n dropping worden wapens en onderdelen uit een vliegtuig (per parachute) afgeworpen. Op de grond staat het verzet dan klaar om de wapens te verzamelen en te verstoppen. De dropping van die nacht ging echter niet door, want het vliegtuig kon de locatie niet vinden of zien. Elke verzetsgroep had zijn eigen organisatie rondom zo’n dropping. Er waren mensen verantwoordelijk voor de beveiliging van wegen, de locatie van de dropping en voor het vervoer van de zojuist gedropte wapens. In het geval van deze dropping zou een afzonderlijke groep ‘s nachts de wapens per vrachtwagen ophalen van de droppingslocatie. Deze groep was niet op de hoogte dat de dropping mislukt was en ging rond 03.30 uur ‘s nachts vanuit boerderij “Houtlust” in de Schermer (een vaste opslagplaats) op weg. Zij naderden de Rustenburgerbrug, maar wisten niet dat daar Nederlandse landwachters een hinderlaag voor de vrachtwagen had aangelegd. Het is nog steeds onduidelijk of en hoe de landwacht op de hoogte was van deze wapendropping. Bij de brug werd de vrachtwagen beschoten, maar de inzittenden wisten ook terug te schieten. Aan de kant van het verzet kwam Gerard Veldman om het leven. Bij de de landwachters vielen drie doden. Later die de ochtend werd met behulp van de Feldgendarmerie en een delegatie van SD’ers de boerderij ‘Houtlust’ omsingeld. Hier werden zeven andere leden van de verzetsgroep en onderduikers doodgeschoten.