J.P. Fockema Andreae, als burgemeester van Utrecht

Inleiding Joachimus Pieter Fockema Andreae werd op 30 juli 1879 in Leiden geboren als jongste zoon van S.J. Fockema Andreae, hoogleraar in het oud-vaderlands recht te Leiden. In Leiden bezocht hij het stedelijk gymnasium en studeerde hij rechten; hij promoveerde er in 1904. Kort na zijn promotie werd hij benoemd tot commies-redacteur van de secretarie te Utrecht. In 1907 volgden zijn verkiezing tot raadslid en zijn benoeming tot wethouder. Vooral woningbouw en stadsontwikkeling hadden zijn belangstelling. Zijn politieke kleur was liberaal. Bij KB van 18 maart 1914 werd hij tot burgemeester van Utrecht benoemd, een ambt dat hij bijna 20 jaar zou bekleden. Fockema Andreae was bijzonder geliefd in Utrecht. Hij aanvaardde zijn ambt kort voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en legde de functie in het crisisjaar 1933 neer. In die tussenliggende jaren werd veel bijgebouwd buiten de singels. Het Amsterdam-Rijnkanaal werd langs de stad aangelegd en Utrecht kreeg een nieuwe elektrische centrale, nieuwe markten en veilinggebouwen aan de Croeselaan en een nieuw hoofdbureau van politie. Als voorzitter van de gemeenteraad miste Fockema Andreae geen enkele vergadering. Verder was hij eerst voorzitter en vervolgens ere-voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs, curator en president-curator van de Utrechtse universiteit en enkele jaren voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. In 1933 werd Fockema Andreae benoemd tot commissaris der Koningin in de provincie Groningen. Hij legde deze functie in 1937 neer, waarna hij in Bilthoven ging wonen. In 1948 bood het gemeentebestuur van Utrecht hem een woning binnen de singels aan, maar Fockema Andreae zou van dit aanbod geen gebruik maken. Op 27 juli 1949 overleed hij. Hoewel hij al sinds 16 jaar geen burgemeester meer was, werd hij in de hal van het stadhuis opgebaard, alvorens hij in Vorden werd begraven. Op 4 augustus 1949 werden papieren die betrekking hadden op de periode dat Fockema Andreae burgemeester van Utrecht was, als legaat van de oud-burgemeester aan het Gemeentearchief van Utrecht overgedragen. Heel bijzonder is de serie "Varia burgemeesterschap Dr. J.P. Fockema Andreae", waarin alle belangrijke gebeurtenissen in de stad Utrecht over de periode 1914-1933 terug te vinden zijn. Het archief heeft een omvang van 4,4 m1. juli 1995, A.B.R. du Croo de Vries