Poolse bevrijders Jan Nowinski 1923 en Ciska Willigers 1923
Piotr Jan Nowinski (1923) en Ciska Willigers (1923) trouwden in 1946. Jan werd geboren in Nowe Miasto in Polen. Toen in september 1939 de oorlog uitbrak, zat hij op het Gymnasium. Als 16 jarige student meldde hij zich bij het Poolse leger. Op de vlucht voor de oprukkende Duitsers belandde hij via Hongarije in het Joegoslavische Split en vandaar met een Grieks schip in Marseille. Van 1940 tot 1943 was ie gelegerd in Villard-de-lans bij Grenoble, waar hij zijn Gymnasiumopleiding afmaakte. Nadat Duitse troepen het gebied bezetten, vluchtte hij opnieuw. Via Spanje, Portugal en Gibraltar bereikte hij Engeland, waar hij zich als dienstplichtig militair aansloot bij de eerst Poolse pantserdivisie. Hij nam deel aan de opmars door Frankrijk en België en reed in oktober 1944 op zijn Bren Carrier door Ginneken en Breda toen ie in de Eindstraat Ciska Willigers ontmoette. Na zijn demobilisatie in 1947 vestigde hij zich in Breda, maar na de herkenning van de nieuwe Poolse communistische regering door de staat Nederland, werd hij stateloos verklaard en moesten zowel Jan als Ciska zich meldden bij de vreemdelingendienst. Pas na jaren kreeg Jan de Nederlandse nationaliteit. Tot die tijd werd hij regelmatig gecontroleerd. Als fabrieksarbeider bij onder andere de AKU en de Enka onderhield hij zijn gezin. Hij is oprichter van de Poolse zaterdagschool in Breda en was jarenlang lokaal en landelijk bestuurder van de Poolse Katholieke Vereniging.
- Kees Wouters
- Stadsarchief Breda - Videocollectie Oral History Project
- Video
- KINoKUuLKzw
Bij bronnen vindt u soms teksten met termen die we tegenwoordig niet meer zouden gebruiken, omdat ze als kwetsend of uitsluitend worden ervaren.Lees meer