Verzameling P.J. Wemelsfelder, 17e-20e eeuw

Inleiding In 1975 schonk de heer Jan Metz, mede namens zijn echtgenote Aukje Fokje Maria Wemelsfelder, enig kind van Pieter Jacobus Wemelsfelder, geboren Breskens 25 maart 1873, overleden Bloemendaal 16 januari 1967, een verzameling aantekeningen van laatstgenoemde aan het Rijksarchief in Zeeland (Aanwinst 1975.26). Deze notities zijn voornamelijk van genealogische aard en hebben vooral betrekking op het westelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen, waar op 9 maart 1733 een aantal emigranten uit het land van Salzburg per schip aankwam. Deze Lutheranen moesten op last van de R.K. aartsbisschop dat land verlaten. Direct na hun komst in het land van Cadzand werd te Groede een Evangelisch Lutherse gemeente gesticht, welke nog steeds bestaat. Het archief van die kerkelijke gemeente is in 1971 op het rijksarchief in Zeeland gedeponeerd en te raadplegen aan de hand van een inventaris van J.A. Luteijn uit 1941. Nadere informatie over de lotgevallen van de Salzburger emigranten in Zeeland verschaffen ook andere archivalia op het rijksarchief t.w. de archieven van het Vrije van Sluis, inv.nrs. 323-338 en 402, de verzameling dr. J. de Hullu, inv.nrs. 18-20 en andere nrs., het archief van de Evangelisch Lutherse gemeente te Middelburg (betr. in 1732 op Walcheren gekomen Salzburgers). Voorts wordt verwezen naar de sedert november 1971 verschijnende periodiek "Salzburgers en Nederland 1732-1733", waarin verschillende genealogieën o.a. van Wemelsfelder zijn afgedrukt (Uitgave van de "Stichting Bestudering Geschiedenis Salzburger Emigranten Nederland", verschijnt ingaande 1976 tweemaal per jaar: eind februari en eind augustus, voor het laatst augustus 1977. Het archief van deze stichting berust sedert 1990 op het Rijksarchief in Zeeland). P.J. Wemelsfelder heeft de moeite genomen de doop- trouw- en doodboeken van de Evangelisch Lutherse Gemeente te Groede over het tijdvak 1732-1796 in zijn geheel over te schrijven, al dan niet met eigen toevoegingen (inv.nrs 1-3). Daar in 1940 zowel het doop- als het trouwboek verloren ging, zijn deze afschriften van grote betekenis. De verzameling bevat ook afschriften van fragmenten van de retroacta van de burgerlijke stand van andere gemeenten, waarvan (vrijwel) alle originelen eveneens in 1940 zijn verbrand, zoals van Colijnsplaat, Nieuwvliet, Veere en Water-landkerkje (inv.nrs 7, 9, 12, 14 en 19-20). Daar het geslacht Wemelsfelder niet alleen met afstammelingen van genoemde immigranten huwde, maar ook met leden van andere geslachten heeft de samensteller der aantekeningen ook naar die personen genealogische nasporingen gedaan. Deze collectie is derhalve niet uitsluitend van belang voor wie naar uit Salzburg afkomstig families zoekt. Deze aantekeningen zijn gemaakt ongeveer tussen de jaren 1915 en 1943. Daar de datering slechts in enkele gevallen in de geschriften is genoemd, is ervan afgezien het jaar van optekening te vermelden. Om de weg in deze stukken gemakkelijker te vinden zijn de meest voorkomende namen in de inventaris vermeld.