Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV), Afdeling Zeeland, 1931-1996

Inleiding De Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) werd op 27 december 1901 te Amsterdam opgericht als Nederlandse Natuurhistorische Vereniging en telde aanvankelijk 350 leden. Bij het 50-jarig bestaan in 1951 werd het predikaat Koninklijk verleend. De doelstelling van de KNNV is natuurstudie en natuurbescherming in zo breed mogelijke zin. Tevens wordt gestreefd naar het uitbreiden van het inzicht in en het aankweken van de liefde voor de natuur. In 1902 werd begonnen met het uitgeven van een periodiek. Dit blad, Natura, is momenteel een maandblad. De vereniging telt 60 afdelingen, welke weer verenigd zijn in gewesten. De afdelingen in Zeeland maken deel uit van het gewest Zuid, samen met de afdelingen in Noord-Brabant. In juni 1931 werd in Goes de afdeling Noord- en Zuid-Beveland opgericht. In feite was hier sprake van een heroprichting, want in 1902 al was zowel in Middelburg als in Krabbendijke een poging ondernomen om een afdeling op te richten. Deze afdelingen zijn waarschijnlijk wegens gebrek aan belangstelling weer opgeheven. Helaas is van deze afdelingen geen archief bewaard gebleven. Na de heroprichting schommelde het ledental van de afdeling jarenlang tussen de 30 en 40. Op den duur kreeg de afdeling Noord- en Zuid-Beveland ook leden op Walcheren en in 1950 gaf het hoofdbestuur toestemming om de naam van de afdeling te veranderen in afdeling Zeeland. In 1967 werd het honderdste lid ingeschreven en in 1973 het tweehonderdste. Spoedig werd de afdeling echter te groot en op de gewestelijke vergadering werd de wens uitgesproken om de afdeling Zeeland te splitsen. Vanaf eind 1973 zijn er in Zeeland twee afdelingen, de afdeling Walcheren en de afdeling Beveland. Heel even is er nog een afdeling in Zeeuws-Vlaanderen geweest, maar die werd al snel weer opgeheven. De afdeling Beveland telt momenteel ongeveer 160 leden en de afdeling Walcheren ongeveer 200. Beide afdelingen houden zich bezig met natuurstudie en natuurbescherming in de ruimste zin van het woord. In de praktijk houdt dit in dat er voor de leden excursies en lezingen georganiseerd worden en dat er diverse leden participeren in Zeeuwse natuurbeschermingsorganisaties. Met de leden wordt contact gehouden door middel van het periodiek De Composiet, een blad dat vijf keer per jaar verschijnt. Het archief van de KNNV Zeeland heeft jarenlang bij leden thuis gelegen. In de jaren tachtig heeft het bestuur van de afdeling Walcheren getracht om zoveel mogelijk van het archief bij elkaar te brengen. Eén van de leden heeft tot eind 1992 het archief onder zijn hoede gehad. In 1992 besloot het bestuur om het archief bij het Rijksarchief in Zeeland in bewaring te geven en in 1993 en 1996 volgden enkele aanvullingen (Aanwinsten 1992 nr. 97, 1993 nr. 20 en 1996 nr. 22). Gegevens voor deze inleiding werden ontleend uit: J.A. Nijkamp e.a., 80 jaar Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging 1901-1981 (Hoogwoud, KNNV 1981) en H. Mandemaker, 'Zestig jaar natuurstudie in Zeeland', in: Zeeuws Landschap 9 (1993) 1 (feb.). Bij bronverwijzing naar het archief zou bij voorkeur de volgende vermelding gebruikt moeten worden: Zeeuws Archief (ZA), archief Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV), Afdeling Zeeland, inv.nr(s) ..., daarna verkort als: ZA, KNNV Zeeland, inv.nr(s) ...