F.P. Polderdijk, 1748-1949

Inleiding Ferdinandus Pieter Polderdijk werd geboren op 1 januari 1860 op de hoeve 'Nieuwlandsrust' in de Middelburgse polder te Nieuw- en Sint Joosland. Hij was de zoon van Cornelis Polderdijk en Elisabeth Ferdinandusse. Op 20 april 1900 trouwde hij te Nieuw- en Sint Joosland met Jannetje Catharina van Waarde (11 februari 1867 - 5 januari 1921). Uit dit huwelijk werden vijf kinderen geboren: Cornelis Adriaan in 1901, Adriaan Cornelis in 1903 (overleed drie dagen later), Adriaan Cornelis in 1905, Elisabeth Krina in 1908 en Pieter Krijn in 1910. Polderdijk heeft zijn hele leven op de hoeve Nieuwlandsrust aan de Oude Dijk 12 gewoond. Hij overleed op 30 oktober 1944 in Nieuw- en Sint Joosland. Omdat hij op 4 augustus 1942 was uitgeschreven naar de gemeente Wolphaartsdijk werd in het overlijdensregister van de Burgerlijke Stand aldaar een extract uit het overlijdensregister van de gemeente Nieuw- en Sint Joosland ingeschreven, als gevolg waarvan in sommige publicaties Wolphaartsdijk als overlijdensplaats wordt vermeld. Ferdinand Polderdijk heeft alleen de lagere school doorlopen en daarna nog wat scholing gehad in rechtlijnig tekenen en het maken van houtverbindingen. In 1882 kwam hieraan een einde toen hij de leiding kreeg over de hoeve. Hoewel Ferdinand dus niet tot de hoog opgeleiden behoorde, kan hij toch een ontwikkeld man genoemd worden. De kennis die hij had, maakte hij zich vooral door zelfstudie en uit de praktijk eigen. Zo had hij vooruitstrevende ideeën op het gebied van nieuwe landbouwmethoden. Een voorbeeld hiervan: Nieuwlandsrust was de eerste boerderij op Walcheren waar drainage werd toegepast. Hij was ook actief als secretaris van de dorpsvereniging van Nieuw- en St. Joosland. Deze vereniging was een organisatie van boeren met als doel het ontwikkelen van de landbouw in het dorp en de omgeving. Van hieruit was hij betrokken bij de aanleg van proefvelden bij leden van de vereniging, waarop proeven werden gedaan met verschillende soorten kunstmest en nieuwe gewassen. Polderdijk bekleedde in zijn leven nog diverse andere maatschappelijke en politieke functies. Zo was hij dijkgraaf van acht polders rondom Nieuw- en St. Joosland en Arnemuiden. In zijn eigen biografische schets Mijn leven geeft hij een overzicht. Het betreft de Bijleveldpolder, Suzannapolder, Rapenburgpolder, Wilhelminapolder, Elizabethpolder, Clasinapolder, Houwerpolder en de Middelburgsepolder. Ook in het gemeentebestuur liet Polderdijk zich niet onbetuigd. In 1918 werd hij benoemd tot raadslid van Nieuw- en St. Joosland. In die hoedanigheid zette hij zich ten tijde van de Schoolstrijd in voor het behoud van de openbare school. Van 1897 tot 1935 was Polderdijk secretaris van het Ziekenfonds te Nieuw- en St. Joosland. Ook van vereniging Humanitas had hij het secretariaat. Deze vereniging had als doel het voorkomen van bijzondere gevallen van armoede en het steun verlenen aan zaken die het algemeen nut bevorderen. Naast zijn boerenbestaan en de hiervoor genoemde andere functies was Ferdinand Polderdijk ook zelfstandig taxateur. In 1894 werd hij benoemd door GS van Zeeland tot deskundige voor de schatting van de pachtwaarden van de gronden in de Annapolder op Noord-Beveland. Polderdijk was tevens landmeter, een vak dat hij van zijn vader in de praktijk leerde. Hij deed niet alleen opmetingen, maar karteerde ook. Deze werkzaamheden groeiden uit tot een soort hobby: hij tekende niet alleen kadastrale kaarten, maar zocht in archieven ook naar oude kaarten om deze te kopiëren, ontwierp zelf kaarten en verzamelde kartografie. Zo heeft hij kopieën gemaakt van kaarten uit het Rijksarchief in Zeeland te Middelburg die tijdens het bombardement in mei 1940 verloren zijn gegaan. Zijn verzameling bevatte ook originele kaarten, niet alleen van Walcheren - dat zijn bijzondere interesse had - maar van geheel Zeeland. Dat hij bijzondere belangstelling had voor de geschiedenis van zijn geboortestreek bewijst het aantal studies dat hij het licht heeft doen zien, voor een deel gepubliceerd in het Archief van het Zeeuwsch Genootschap. Zo publiceerde hij over de geschiedenis van het dorp en de polder Nieuw- en St. Joosland, de Oranjepolder en over schapenstellen en stelbergen op de Zeeuwse schorren. De hierna beschreven verzameling werd in 2001 en 2003 door de familie geschonken aan het Zeeuws Archief (Aanwinsten 2001.37 en 2003.38). Archiefstukken van de Landbouwvereniging Nieuw- en Sint Joosland werden hiervan afgescheiden en naar dat archief overgebracht. Bij verwijzing naar deze verzameling dient de volgende bronvermelding te worden gebruikt: Zeeuws Archief (ZA), Verzameling F.P. Polderdijk, inv.nr(s) ..., afgekort tot: ZA, Polderdijk, inv.nr(s) ... Literatuur P. Zuijdweg, 'Laat de zuinigheid de wijsheid niet bedriegen'. Ferdinandus Pieter Polderdijk (1860-1944), Nieuw- en St. Joosland. Een biografische schets (West-Souburg 2007) [bibliotheek studiezaal: zeel 901.2 zuijd; tevens exemplaar opgenomen als inv.nr 30] P. Zuijdweg, 'Een man die geschiedenis schreef. Het leven van Ferdinandus Pieter Polderdijk (1860-1944)', in: De Wete. Gedaan aan de leden van de Heemkundige Kring Walcheren 37 (2008) 4 (okt.) 10-15 P. Zuijdweg, 'Boer en bestuurder. Aspecten uit het leven van F.P. Polderdijk', in: De Wete. Gedaan aan de leden van de Heemkundige Kring Walcheren 38 (2009) 2 (april) 15-23 F.P. Polderdijk [red. P. Zuijdweg], '"Het genoeglijke landmansleven". Het leven van den Nieuw- en Sint Jooslandschen Landbouwer gedurende de tweede helft der negentiende eeuw. I', in: De Wete. Gedaan aan de leden van de Heemkundige Kring Walcheren 37 (2008) 4 (okt.) 16-22 en 'II', in: ibidem 38 (2009) 1 (jan.) 18-25 B. Oele, 'Over vliedbergen en Welzinge. Een nagelaten brief van F.P. Polderdijk', in: Nehalennia 123 (herfst 1999) 15-21