Hinke Piersma vertelt over politieverzet in oorlogstijd (alle afbeeldingen: Netwerk Oorlogsbronnen)
Nieuwe data over de Rotterdamse arrestanten tijdens WO2
13 november 2019 · Nieuws
160 vrijwilligers werkten dit jaar in het project Crowdsourcing Politiearchief Rotterdam aan het invoeren van Rotterdamse arrestantenkaarten en ontslagformulieren, met als gevolg dat er nu een interessante dataset klaarstaat die na bewerking en controle in mei 2020 voor het publiek digitaal doorzoekbaar wordt gemaakt. Het project werd afgesloten met een bijeenkomst voor de vrijwilligers in Amsterdam.
Een groep geïnteresseerde vrijwilligers kwam op vrijdag 8 november naar het NIOD in Amsterdam voor de slotbijeenkomst van het project Crowdsourcing Politiearchief Rotterdam. Marie Claire Dangerfield (projectleider en expert Informatiebeheer, Stadsarchief Rotterdam) en Edwin Klijn (programmamanager Netwerk Oorlogsbronnen) bespraken de resultaten van het project. Het heeft zeer interessante data over de Rotterdamse arrestanten opgeleverd waarin bijvoorbeeld te zien is waar de arrestanten vandaan kwamen, wanneer ze zijn opgepakt, en waar ze na hun arrestatie naartoe zijn gegaan. En wie waren die arrestanten eigenlijk? Grafieken en kaarten bieden een helder overzicht van deze (geanonimiseerde en voorlopige) data.
Edwin Klijn en Marie Claire Dangerfield.
Wat kun je met deze data?
Er moet nog een en ander met de data gebeuren voor deze voor het publiek inzichtelijk wordt gemaakt, maar als dat zover is, kunnen er interessante verhalen verteld worden over de Rotterdamse arrestanten. De grafieken hieronder zijn hiervan enkele voorbeelden.
Pieken in arrestaties na de Bevrijding en n.a.v. de April-meistakingen.
Een overzicht van de gevangenen die zijn overgebracht naar Kamp Amersfoort
Politieverzet
Aan de hand van haar boek Op eigen gezag: Politieverzet in oorlogstijd ging NIOD-onderzoeker Hinke Piersma in op verzet binnen de Nederlandse politie. Er waren verschillende vormen van verzet en die zijn niet altijd even makkelijk terug te vinden in de bronnen. Zo waren er agenten die zwegen over daden van verzet, omdat ze ook (al dan niet gedwongen) hadden meegeholpen met het deporteren van Joden. In de voorlopige dataset Rotterdam zijn 150-160 opgepakte politieagenten te vinden, dit kan iets zeggen over hoeveel agenten er verzet pleegden. Met dit soort data moet voorzichtig worden omgegaan, maar in combinatie met andere bronnen kan het zeker nieuwe inzichten brengen.
Hinke Piersma.
Wat gebeurt er nu met de data?
In mei 2020 maakt het Stadsarchief Rotterdam de gegevens beschikbaar voor het publiek. Deze worden dan ook opgenomen in de personenportal ‘Oorlogslevens’, een zoekmachine voor informatie over personen in de Tweede Wereldoorlog. De website is nu nog in ontwikkeling, maar wordt in januari door Netwerk Oorlogsbronnen gelanceerd.
Ook meedoen aan een crowdsourcing-project?
Netwerk Oorlogsbronnen en het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis zijn bezig met een crowdsourcing-project om de Rode Kruiskaarten met gegevens van na de Tweede Wereldoorlog vermiste overleden personen in te voeren. Op het moment worden de overlijdensakten ingevoerd van Nederlanders die in de oorlogsjaren in Duitsland zijn omgekomen tijdens de tewerkstelling.
