Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Wim Passchier

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’. Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk". Wim Passchier Om de Arbeitsdienst te ontlopen, ging Wim werken bij een boer. Omdat hem dat niet lag, is hij naar Rotterdam teruggekeerd. Met een vervalst Ausweis is Wim weer bij zijn vader gaan werken in de levensmiddelenhandel. Tijdens de razzia verbleven Wim en een bevriende jongen zich in een gebouw dat per verdieping werd leeggehaald. Toen de jongens de hoogste verdieping hadden bereikt, konden ze niet verder en moesten ze mee. In het Ruhrgebied moesten de mannen bomkraters dichtmaken en spoorlijnen repareren. Er kwamen op een gegeven moment Duitse troepen langs die zouden gaan deelnemen aan het Ardennenoffensief. De soldaten waren opgewekt en vrolijk omdat de overwinning zeker leek. Wim heeft ze ook terug zien komen toen ze teruggeslagen waren, de stemming was toen bedrukt. Daarna moest Wim naar Keulen. Daar stond geen huis overeind. In Thüringen moesten ze in de wapenfabrieken werken. Wim heeft zich later geschaamd dat hij met de razzia is meegevoerd, want kennissen zijn thuis gebleven en niet gepakt. Desondanks is Wim blij dat hij deze ervaring heeft mogen opdoen. Hij heeft een hoop geleerd en veel mensenkennis opgedaan.