(0424-01) Gemeenteziekenhuizen Den Haag

Plaatsingslijst: De plaatsingslijst omvat de volgende archieven: I. Archief van het Burgergasthuis, 1822-1865 II. Rekeningen van het Syphilitisch Ziekenhuis, sinds 1840 Stadsziekenhuis, 1828-1852 III. Archieven van het Gemeenteziekenhuis, 1865 -1955 A 1. Zie bnr. 0588-01/0589-01 A 2. Boekhouding, 1865-1955 B Correspondentie en stukken afkomstig van de Administrateur, 1865-1945. Niet opgenomen in de plaatsingslijst zijn de medische en patiëntendossiers. Geschiedenis en archief: Voor de geschiedenis van de instellingen wordt verwezen naar: "De Geschiedenis der Haagse Gemeenteziekenhuizen 1823-1948" in het Tijdschrift 's-Gravenhage, jaargang 1948, nr. 4, blz. 185-218 en de daarin aangehaalde literatuur.De archieven werden in 1923 in beheer overgedragen aan het gemeentearchief van 's-Gravenhage. Aanvullingen over de periode 1919-1955 werden verkregen in 1966 en 1967. De patiëntendossiers van Ziekenhuis Leyenburg over de periode 1939-1975 kwamen niet in aanmerking voor blijvende bewaring en werden derhalve afgezonderd voor vernietiging. Nieuw gebouw, nieuwe naam: Tot 21 december 1971 bleef de Zuidwal als ziekenhuis in gebruik. Op deze datum opende koningin Juliana het nieuwe ziekenhuis, gelegen aan de zuidwestkant van de stad, ter vervanging van het verouderde gemeenteziekenhuis aan de Zuidwal. Tegelijk met de verhuizing werd de naam gewijzigd in Ziekenhuis Leyenburg. Het complex aan de Leyweg omvat behalve het ziekenhuis ook een particuliere ooglijderskliniek (eerder gevestigd in de Tasmanstraat), de Apotheek Haagse Ziekenhuizen, een woonflat voor het verplegend personeel en een opleidingsschool. Het ziekenhuis Leyenburg, officieel genaamd de Gemeenteziekenhuizen, bestaat naast het complex aan de Leyweg, ook uit het chronisch- beademingscentrum De Schelp en het tuberculosecentrum Paviljoen Stevinstraat. Taakuitvoering: Hoofdtaak van het ziekenhuis is de medische verzorging van patienten uit de Haagse regio. Daarnaast wordt er ook medisch onderzoek verricht en nieuwe behandelmethoden ontwikkeld waarover vervolgens wordt gepubliceerd. Een voorbeeld van laatstgenoemde taak is het onderzoek naar behandelmethoden voor AIDS. Als de AIDS-problematiek in de jaren 1980 razendsnel ontwikkeld, doet Leyenburg onderzoek naar de mogelijkheden tot het realiseren van een centrumfunctie ter bestrijding en voorkoming van AIDS. Ten slotte worden iniatieven ontplooid op het gebied van preventie, bijvoorbeeld het opzetten en inrichten van het Fitplan Preventie Centrum. Dit centrum is voor bedoelt voor patiënten en personeel, maar ook toegankelijk voor belangstellenden van buiten het ziekenhuis. Oprichting gemeentelijke ziekenhuizen: In 1815 kocht de gemeente een huis met erf aan de Koediefstraat voor de verpleging van zieke stadsarmen. Dit werd het eerste gemeenteziekenhuis. Het College van Burgemeesters en Wethouders (B&W) vormde het bestuur van het nieuwe ziekenhuis, wat overigens niet de eerste ziekeninrichting was in de stad. Al in 1355 werd door Albrecht van Beieren het Sint Nijclaes Gasthuijs gesticht. Al snel bleek het ziekenhuis in de Koediefstraat te klein en in 1823 kwam er een nieuw en ruimer gebouw ter beschikking. Tegelijkertijd werd het beheer van het ziekenhuis opgedragen aan een College van regenten, terwijl een College van regentessen de huishoudelijke zaken regelde. Het College van B&W en de gemeenteraad bleven verantwoordelijk voor het bestuur. In 1865 werd het Zuidwal ziekenhuis (tegenover Om en Bij) in gebruik genomen en werd de (Raads-) "Commissie voor de openbare gezondheid en het gemeenteziekenhuis" ingesteld die het College van regenten verving. De commissie gaf advies aan de gemeenteraad en aan B&W. Samenwerking, integratie en fusieplannen: Eind jaren 1970 werd begonnen met de voorbereidingen getroffen voor de integratie van de AZIVO-kraamkliniek in het ziekenhuis Leyenburg. Het Algemeen Ziekenfonds de Volharding (AZIVO) beschikte tot aan de integratie, over een eigen kraamkliniek aan de Scheveningseweg. In 1983 kwam de fusie met ziekenhuis Leyenburg tot stand. Enkele jaren later werd ook het Oogziekenhuis geïntegreerd in het Leyenburg. Uit financiële, organisatorische en medische/wetenschappelijke overwegingen werden, vooral in de jaren 1990, samenwerkingsverbanden aangegaan met andere ziekenhuizen en zorginstellingen in de Haagse regio. Openbaarheid: Niet alle archieven zijn volledig openbaar. Privatisering: Medio jaren 1990 wordt besloten om tot privatisering over te gaan. In dit kader werd in 1995 de Stichting Ziekenhuis Leyenburg en de Stichting Privatisering Leyenburg opgericht. In 1997 is het ziekenhuis geprivatiseerd.