Akta miasta Szadku

Pierwsza wzmianka o mieście książęcym pochodzi z 1295 r., kiedy to król Władysław Łokietek nadał rycerzowi Wilczkowi dwa łany ziemi, ale wiadomo, że istniała tam wcześniej osada. Zalążkiem współczesnego Szadku była wieś książęca Stary Szadek, leżąca ok. 1 km na południe od późniejszego miasta. Przyjmuje się, że Szadek był lokowany na prawie polskim między 1280 a 1290 r. Miasto przynależało wówczas do kasztelani sieradzkiej. Prawa miejskie Szadku potwierdził w 1401 r. Władysław Jagiełło, który przywilejem przeniósł to miasto z prawa polskiego na prawo niemieckie magdeburskie. W 1791 r. Szadek został zaliczony w poczet miast wolnych, a w 1792 r. przeznaczony na miasto rezydencjonalne Komisji Cywilno-Wojskowej województwa sieradzkiego. W wyniku II rozbioru Polski (1793) Szadek został zagarnięty przez Prusy i włączony do Prus Południowych. Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego (1807) Szadek znalazł się w jego granicach, a następnie na terytorium Królestwa Polskiego powstałego w 1815 r. W wyniku reformy administracyjnej kraju przeprowadzonej w 1869 r. przez zaborcze władze rosyjskie Szadek utracił prawa miejskie i został zdegradowany do rangi osady rządzącej się ustawą z 1864 r. o samorządzie gminnym. W 1870 r. włączono go do gminy o tej samej nazwie. Pod koniec 1914 r. Szadek znalazł się pod okupacją niemiecką, która trwała aż do listopada 1918 r. W 1919 r. Szadek odzyskał prawa miejskie, a pierwsze wybory do Rady Miejskiej odbyły się 4 V 1919 r. Władzę w mieście sprawował wówczas Magistrat, który funkcjonował do 1933 r. W latach 1933-1939 organami samorządu były: Rada Miejska oraz Zarząd Miejski. W 1939 r. na mocy dekretu inkorporacyjnego Adolfa Hitlera z 8 X 1939 r. miasto zostało włączone do Rzeszy niemieckiej i znalazło się w obrębie tzw. Kraju Warty (Reichsgau Wartheland). Nazwa nie została zmieniona, a jedynie zniemczona - Schadek. W okresie II wojny światowej ustrój władz oparty był na ustawodawstwie hitlerowskim. Dnia 21 I 1945 r. Szadek został wyzwolony spod okupacji niemieckiej. W 1945 r. organizacja władz miejskich została oparta na nowych zasadach, w myśl których Miejska Rada Narodowa stanowiła organ uchwałodawczy samorządu miejskiego, zaś Zarząd Miejski, wybierany przez MRN, organ zarządzający i wykonawczy. Zachowane akta obejmują lata 1898, 1909, 1916-1940, 1942-1943. Zachowały się: protokoły posiedzeń Rady Miejskiej, Magistratu, Zarządu Miejskiego, Komisji Rewizyjnej, księga postanowień Komisarza Rządowego, a także akta dotyczące Związku Miast Polskich, akta Komitetu budowy pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz akta spraw: administracyjnych, obywatelskich (karty meldunkowe), wojskowych, oświatowych, sądowych, policyjnych, karnych (rejestry karne), rolnych (spisy zwierząt gospodarskich), leśnych, drogowych, komunikacyjnych, mieszkaniowych i budowlanych. Ponadto zachowały się: akta osobowe m.in. burmistrza miasta, rejestr wekslowy Magistratu, dzienniki korespondencyjne, dzienniki kontroli kasy miejskiej, budżety, preliminarz budżetowy, księgi kasowe, księgi dochodów i wydatków: miasta, Domu Starców w Szadku, Szpitala Zakaźnego w Szadku, księgi sum przechodnich, księgi główne: lasu miejskiego, elektrowni miejskiej, dziennik kasowy rzeźni miejskiej, akta kasy pożyczkowej oraz księga biercza podatku gruntowego. Na pozostałość aktową składają się także: książka meldunkowa osób wojskowych służby czynnej i szeregowych urlopowanych stale oraz rejestr alfabetyczny do ksiąg ludności stałej.