Spier, Herdenkingskruis

Het Herdenkingskruis in Spier (gemeente Midden-Drenthe) herinnert aan een fusillade die op 10 april 1945 nabij deze plek plaatsvond. Het monument is opgericht ter nagedachtenis van 14 mannen die op 10 april 1945 door de Duitsers ter plaatse met een nekschot om het leven zijn gebracht. Het op het kruis genoemde aantal van 21 slaat overigens op de hele groep van de Wijsterseweg. Op de Wijsterseweg zelf en onderweg naar het noorden werd een aantal van hen reeds vermoord. In de nacht van 7 op 8 april 1945 landden in een groot gedeelte van Drenthe groepjes parachutisten van de Special Air Services (SAS). De meesten van hen waren van Franse afkomst. Deze para's hadden als doel het plegen van sabotageacties en het veroveren van enkele strategisch belangrijke objecten, maar vooral het stichten van verwarring onder de Duitse bezetter. Met deze acties ondersteunden zij het Geallieerde leger, dat Drenthe op enkele dagen genaderd was. De Drentse bevolking was blij verrast met de komst van de para's en gaf hen een warm welkom. Hun aanwezigheid gaf de bevolking het gevoel al bijna bevrijd te zijn. De kracht van de Duitse bezetter werd hierbij in een aantal gevallen onderschat. De bezetter wist de para's bijvoorbeeld bij de buurtschap Wijsterseweg en in het dorp Diever te verjagen, waarna de bevolking zwaar gestraft werd voor hun geboden hulp aan de para's. Zo werden bewoners van de buurtschap Wijsterseweg door de bezetter als gevangenen meegevoerd. Zij trokken richting het noorden, waarbij de bezetter zich uiteindelijk van hen 'ontdeed' in de buurt deze plaats.