Vlietepolder (calamiteus), 1744-1959

Inleiding De calamiteuze Vlietepolder had in 1958 een kadastrale grootte van 156.93.23 ha, met een belastbare oppervlakte van 126.27.56 ha. De Staten van Zeeland verleenden op 12 maart 1686 het octrooi tot bedijking van de polder aan de ambachtsheren van Rillant, Weele en Vliete. De in 1687 bedijkte polder lag op het gebied van vijf heerlijkheden n.l. 's-Gravenhoek, Weele, Vliete, Geersdijk en Wissenkerke, West-Orizand en het Gemeen ambacht. De polder werd door de bedijking van de Thoornpolder in 1697 een binnenpolder. Op 10 januari 1743 gaat de Nieuw 's-Gravenhoekpolder voor goed verloren en werd de dijk van deze polder de zeedijk van de Vlietepolder. Spoedig hierna, op 7 april 1743, werd de suatiesluis, waardoor de Nieuw 's-Gravenhoekpolder het water in de Vlietepolder bracht, weggespoeld. Er ontstond een gat van ca. 9 roeden met een diepte van 12 voet. De hele polder kwam blank te staan. De ingelanden verzochten de Staten toen een gunstig octrooi om de kosten te kunnen bestrijden voor het dichten van de dijk, de bouw van een spuisluis en het overhalen van de zeedijk. Deze dijk lag, doordat het de dijk van de Nieuw-'s-Gravenhoekpolder was, met de steile kant aan de zeezijde. Op 4 mei 1744 verleenden de Staten het octrooi. In 1780 inundeerde de aanliggende Ouweleckpolder. Ook de dijk van deze polder moest toen worden overgehaald. De suatiesluis van de Vlietepolder lag aan de westzijde. Na de bedijking van de Thoornpolder in 1697 geschiedde de suatie via deze polder tot de inundatie 1743. Er werd toen een nieuwe zeesluis gebouwd aan de noordzijde. Reeds in 1758 bleek dat de sluiskil verlandde. Men zocht toen naar een mogelijke suatie via de aanliggende polders. De sluiskil werd echter verbeterd o In 1794 werd aan de Vlietepolder toegestaan om via de Thoorn-, Geersdijk- en Willempolder te sueren, waarna in mei 1797 met de bovengenoemde polders een (nieuwe) suatieovereenkomst werd gesloten (rekening 1803-1804). De polder werd in 1928 bij het waterschap voor de uitwatering van de polders Willem c.a. opgenomen. Zie ook de inleiding van de inventaris van het uitwateringswaterschap. Na het verloren gaan van de Ouweleckpolder wachtte de polder een snel slechter worden van de toestand. De vooroever werd snel opgeruimd en de zeedijk, die op het verzande Faal lag, bedreigd. Op 25 oktober 1809 werd de polder door de Koning calamiteus verklaard. Na de dijkvallen van 27 oktober en 1 november 1833 werd de inlaagdijk van 1834 spoedig waterkerend. Ook in 1855, 1864 en 1890 werden inlaagdijken gelegd. De grootste dijkval, die aan de oevers van Noord-Beveland werd geconstateerd, was de val van 11 september 1889 aan de zeedijk van de Vlietepolder, waarbij ruim 980.000 m3 grond in de Oosterschelde verdween. Hierna werd de inlaagdijk van 1864 waterkerend. In het totaal ging ca. 25 ha grond verloren. Van 1800 af zijn er 32 oever- en dijkvallen voor de Vlietepolder opgemerkt. De grootste diepte voor de zeedijk bedroeg in 1960 489 dm beneden laagwater. De polder werd ingevolge de wet op de calamiteuze polders van 1870 bij K.B. van 16 augustus 1871 nr. 12 calamiteus verklaard en werd het beheer van de waterkering onder een eigen bestuur gebracht. Het archief van voor de calamiteusverklaring (1871) werd geheel overgedragen aan het bestuur van de waterkering. Het binnenbeheer van de calamiteuze polder werd in verband met de polderconcentratie op Noord-Beveland opgeheven en opgenomen in het per 1 januari 1959 nieuw gevormde waterschap Noord-Beveland. De lopende zaken werden in 1959 door het dagelijks bestuur afgehandeld. De inventaris is verdeeld in twee afdelingen. Afdeling A bevat het archief van de polder voor de calamiteusverklaring in 1871 en afdeling B bevat het archief van het binnenbeheer van de calamiteuze polder. Voor het archief van de waterkering zie de desbetreffende inventaris. Literatuur: Provinciaal blad 1871. Provinciale almanak 1958. De Bruin en Wilderom. Tussen afsluitdammen en deltadijken, deel 1, Noord-Beveland o 1961.