Gnephoek, polder, 1622-1978

De polder is ontstaan in de 15de eeuw. In 1442 was de Gnephoek al omkaad en volgens Fockema Andreae werd de polder kort daarop ook bemalen. In latere literatuur wordt daarom aangenomen dat de eerste molen omstreeks 1450 gesticht zal zijn, hoewel Fockema Andreae niet aangaf waarop hij zijn bewering baseerde. Feit is dat de polder in 1491 in ieder geval over een molen beschikte en daarmee is het een van de oudste molenpolders van Rijnland. De polder lag in het ambacht Oudshoorn en werd in het oosten begrensd door de Heimanswetering, in het zuiden door de Lage Rijndijk, in het zuidwesten door de Lagenwaardseweg, in het westen door de Gemeenlandse Watering en in het noorden door een weg die bekend stond als de Groeneweg , de tegenwoordige Middelweg. De oppervlakte van de polder bedroeg ruim 357 morgen. Samen met de ten noorden van de Groeneweg gelegen polder Vrouwgeest vormde de polder Gnephoek de binnen het ambacht Oudshoorn gelegen heerlijkheid Gnephoek. In het midden van de 18de eeuw ontstond het denkbeeld om het noordelijk gedeelte van de heerlijkheid te vervenen en na vervening droog te maken. Hiertoe werden beide polders in 1756 gecombineerd, waarna het gebied van de polder Vrouwgeest en het noordelijk gedeelte van de polder Gnephoek in een tijd van 40 jaar werden uitgeveend, bedijkt en drooggemaakt. Na voltooiing van de droogmakerij werd de gecombineerde Gnephoekse en Vrouwgeestpolder gesplitst in twee polders. Het verveende en weer drooggemaakte gebied in het noorden heette Veen en Droogmakerij in de Gecombineerde Gnephoeksche en Vrouwgeestpolder en werd vanaf 1858 polder Vrouwgeest genaamd. Het niet verveende gebied heette Gnephoeksche polder buiten de Veenderij, sinds 1858 kortweg: polder Gnephoek. Door de vervening was de polder Gnephoek ongeveer een derde van zijn grondgebied kwijtgeraakt aan de polder Vrouwgeest. Sinds 1 januari 1918 maakte de polder deel uit van de gemeente Alphen aan den Rijn. In het kader van de concentratie van polders binnen het hoogheemraadschap van Rijnland werd de polder op 1 januari 1979 opgeheven en opgenomen in het nieuw gevormde waterschap De Oude Veenen.