Arbeidsinzet

De Arbeidsinzet is de benaming van de gedwongen tewerkstelling in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog voor mannen van zeventien tot veertig jaar. Veel mannen willen dit niet. Ze duiken onder, of ze zorgen ervoor dat ze een vrijstelling krijgen. Keuringsartsen en ambtenaren helpen om zo'n vrijstelling te regelen. Ze verklaren dat iemand ziek is, of thuis onmisbaar. Uiteindelijk zijn er in totaal 500.000 Nederlandse mannen die in Duitsland als dwangarbeider werken.

Gebeurtenissen

1942

1944

23 februari 1942

Invoering van Arbeidsinzet

15 april 1942

Holland-Aktion

5 oktober 1942

1e Circulaire uitzending overheidspersoneel

13 januari 1943

Decreet 13 januari 1943

Razzia in Sint Annaparochie

16 juli 1943

Razzia op veemarkt te Leeuwarden

Sportpark-razzia in Sneek

2 oktober 1944

Razzia's van Apeldoorn

Razzia arbeidsinzet in Roermond en omgeving

Razzia van Rotterdam en Schiedam

1942194319441945

Foto's

Alle Foto's

1945

'Arbeidsinzet', met thema 'Rattenvanger'.

AD B 1 Arbeitsdienst/Arbeidsinzet.

1945

Aanmeldingsplicht Arbeidsinzet.

Verzetsposter tegen de arbeidsinzet

1944

Bevel voor arbeidsinzet.

januari 1945

Aanmeldingsplicht Arbeidsinzet.

1945

1945, Vrijstelling Arbeidsinzet

9 januari 1945

Vrijstelling arbeidsinzet. Volgens officiële mededeling zijn de tweede melding voor de arbeidsinzet vrijgesteld 1.

Arbeidsinzet

1942

Arbeidsinzet

Bekijk alle foto's

Alle Foto's

Artikelen

Alle Artikelen

artikel

29 november 2023

Tewerkgesteld in Duitsland

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werken ongeveer 26 miljoen personen onvrijwillig in Duitsland. Deze groep bestaat grotendeels uit krijgsgevangenen, concentratiekampgevangenen, Joden, ...

artikel

24 september 2019

Nederland staakt na verplichte arbeidsinzet voor oud-militairen

Terwijl veel Duitse mannen als soldaat aan het front vechten, moet de oorlogsindustrie blijven draaien. Hiervoor worden buitenlandse arbeiders ingezet. Dit gebeurt eerst vrijwillig, ...

artikel

22 juli 2020

Tyfusuitbraak teistert Kamp Erika

“Medicijnen worden niet verstrekt, zieken en stervenden liggen zonder enige isolering of voorbehoedmiddel tegen besmetting tussen de gezonden”. Zo omschrijft een getuige de tyfusuitbraak ...

artikel

9 september 2024

Onderduik op een behangrol. Het verhaal van Ydo en Cor

Cor Dwarshuis en Ydo van der Schoot gaan als twintigers onderduiken. Eén van de plekken waar zij onderdak vinden is boerderij ‘de Huurne’ van de verzetsfamilie Enserink in Harfsen in ...

artikel

30 september 2020

Schuilen in de apenrots: Artis in oorlogstijd

Tijdens een zomernacht in 1941 missen brandbommen van de geallieerden hun doel: het nabijgelegen emplacement van de NS. Ze komen in Artis terecht, op de nijlpaardenstal. Verschillende ...

Mensen

Alle mensen

Mens

Johann Navis

Dinxperlo, 19 juni 1908 - Elmshorn, 11 augustus 1945

Arbeidsinzet
Waffen-SS

Traceringsdocument archief van het Nederlandse Rode Kruis - Arbeidsinzet

Mens

Martinus Johannes George Nijkamp

Loosduinen, 23 juni 1897 - Neuengamme, 23 januari 1943

Kamp Amersfoort
Verzetsherdenkingskruis
LO
Neuengamme
Kamp Haaren
Buchenwald

Mens

Maria van der Pol-van der Linden

Gameren, 28 september 1901 - Ravensbrück, 17 januari 1945

Onderduik
Kamp Haaren
Oranjehotel
Kamp Vught
Ravensbrück
Arbeidsinzet

Mens

Johannes Lourens Kautz

Den Haag, 8 maart 1904 - Dachau, 10 mei 1945

Illegale pers
Kamp Amersfoort
Buchenwald
Verzetsherdenkingskruis
Oranjehotel
Arbeidsinzet

Video's

Alle Video's

1940 - 1945

Interview 08, Retourtje Sachsenhausen

Stichting Nationaal Monument Kamp Vught

1940 - 1945

Interview 02, mevrouw Versteeg, Kerkscheuring in oorlogstijd

Interview 06, Nederlandse burgers met ingekwartierde Duitse militairen

Interview 02, Nederlandse burgers met ingekwartierde Duitse militairen

1940 - 1945

Interview 03, meneer Eigenraam, Kerkscheuring in oorlogstijd

1940 - 1945

Interview 13, Tonnie Baak-Pronk, Atlantikwall Den Haag

Museon

Bekijk alle video's

Alle Video's

Bronnen

Alle bronnen

Archiefstuk

Naamlijsten van voor de Arbeidsinzet in aanmerking komende personen

Arbeid
Arbeidsinzet

Archiefstuk

Arbeidsinzet van gemeentepersoneel in de Duitse bezettingstijd, 1942-1944

Arbeidsinzet
Arbeid

Foto

'Arbeidsinzet', met thema 'Rattenvanger'.

Spotprenten
Arbeidsinzet

Foto

AD B 1 Arbeitsdienst/Arbeidsinzet.

Arbeidsinzet
Arbeidsdienst

Verder lezen

Gebeurtenis

Razzia Groningen

Op 25 april 1944 vonden er in verschillende Groningse dorpen razzia’s plaats. Bij de actie, die geleid werd door Hauptsturmführer Friedrich Beller, werden 148 mannen opgepakt. Zij kwamen uit de dorpen Bedum, Winsum, Middelstum en Zuidwolde. Acht van hen werden direct weer vrijgelaten, maar de overige ...

Gebeurtenis

Razzia in Leeuwarden

Op 27 oktober 1944 vond er in Leeuwarden een grote razzia plaats voor de tewerkstelling in Drenthe.

Gebeurtenis

Razzia van Hilversum

Bij de Razzia in Hilversum in de ochtend van 23 oktober 1944 werden 3761 mannen en jongens opgepakt, verzameld in het Sportpark en in de avond lopend naar Kamp Amersfoort overgebracht. Een deel van de mannen werd tewerkgesteld in het Duitse Bramsche.