Arbeidsinzet

De Arbeidsinzet is de benaming van de gedwongen tewerkstelling in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog voor mannen van zeventien tot veertig jaar. Veel mannen willen dit niet. Ze duiken onder, of ze zorgen ervoor dat ze een vrijstelling krijgen. Keuringsartsen en ambtenaren helpen om zo'n vrijstelling te regelen. Ze verklaren dat iemand ziek is, of thuis onmisbaar. Uiteindelijk zijn er in totaal 500.000 Nederlandse mannen die in Duitsland als dwangarbeider werken.

Gebeurtenissen

1942

1944

23 februari 1942

Invoering van Arbeidsinzet

15 april 1942

Holland-Aktion

5 oktober 1942

1e Circulaire uitzending overheidspersoneel

13 januari 1943

Decreet 13 januari 1943

Razzia in Sint Annaparochie

16 juli 1943

Razzia op veemarkt te Leeuwarden

Sportpark-razzia in Sneek

2 oktober 1944

Razzia's van Apeldoorn

Razzia arbeidsinzet in Roermond en omgeving

Razzia van Rotterdam en Schiedam

1942194319441945

Foto's

Alle Foto's

1945

'Arbeidsinzet', met thema 'Rattenvanger'.

AD B 1 Arbeitsdienst/Arbeidsinzet.

1945

Aanmeldingsplicht Arbeidsinzet.

Verzetsposter tegen de arbeidsinzet

1944

Bevel voor arbeidsinzet.

januari 1945

Aanmeldingsplicht Arbeidsinzet.

1945

1945, Vrijstelling Arbeidsinzet

9 januari 1945

Vrijstelling arbeidsinzet. Volgens officiële mededeling zijn de tweede melding voor de arbeidsinzet vrijgesteld 1.

Arbeidsinzet

1942

Arbeidsinzet

Bekijk alle foto's

Alle Foto's

Artikelen

Alle Artikelen

artikel

29 november 2023

Tewerkgesteld in Duitsland

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werken ongeveer 26 miljoen personen onvrijwillig in Duitsland. Deze groep bestaat grotendeels uit krijgsgevangenen, concentratiekampgevangenen, Joden, ...

artikel

24 september 2019

Nederland staakt na verplichte arbeidsinzet voor oud-militairen

Terwijl veel Duitse mannen als soldaat aan het front vechten, moet de oorlogsindustrie blijven draaien. Hiervoor worden buitenlandse arbeiders ingezet. Dit gebeurt eerst vrijwillig, ...

artikel

22 juli 2020

Tyfusuitbraak teistert Kamp Erika

“Medicijnen worden niet verstrekt, zieken en stervenden liggen zonder enige isolering of voorbehoedmiddel tegen besmetting tussen de gezonden”. Zo omschrijft een getuige de tyfusuitbraak ...

artikel

9 september 2024

Onderduik op een behangrol. Het verhaal van Ydo en Cor

Cor Dwarshuis en Ydo van der Schoot gaan als twintigers onderduiken. Eén van de plekken waar zij onderdak vinden is boerderij ‘de Huurne’ van de verzetsfamilie Enserink in Harfsen in ...

artikel

30 september 2020

Schuilen in de apenrots: Artis in oorlogstijd

Tijdens een zomernacht in 1941 missen brandbommen van de geallieerden hun doel: het nabijgelegen emplacement van de NS. Ze komen in Artis terecht, op de nijlpaardenstal. Verschillende ...

Mensen

Alle mensen

Mens

Andries Jan Pieters

Leksoela N.O.I., 2 augustus 1916 - Den Haag, 21 maart 1952

Arbeidsinzet
Vrijwilligerslegioen Nederland
S.S.
Gevangenis Kasteel Groot Engelenburg
Oorlogsmisdadigers

Mens

Johann Navis

Dinxperlo, 19 juni 1908 - Elmshorn, 11 augustus 1945

Waffen-SS
Arbeidsinzet

Traceringsdocument archief van het Nederlandse Rode Kruis - Arbeidsinzet

Mens

Derk Smoes

Vriezenveen, 7 december 1914 - Neuengamme, 14 maart 1945

Arbeidsinzet
Neuengamme
KP Almelo
Bankroof Almelo

Mens

Rudolphus Bernardus Gerhardus Wortelboer

Ootmarsum, 22 juli 1923 - Neuengamme, 6 januari 1945

Neuengamme
Verzetsherdenkingskruis
Pilotenhulp
Oranjehotel
Onderduik
Arbeidsinzet

Rudolphus Bernardus Gerhardus Wortelboer

Video's

Alle Video's

1940 - 1945

Interview 08, Retourtje Sachsenhausen

Stichting Nationaal Monument Kamp Vught

1940 - 1945

Interview 02, mevrouw Versteeg, Kerkscheuring in oorlogstijd

Interview 06, Nederlandse burgers met ingekwartierde Duitse militairen

Interview 02, Nederlandse burgers met ingekwartierde Duitse militairen

1940 - 1945

Interview 03, meneer Eigenraam, Kerkscheuring in oorlogstijd

1940 - 1945

Interview 13, Tonnie Baak-Pronk, Atlantikwall Den Haag

Museon

Bekijk alle video's

Alle Video's

Bronnen

Alle bronnen

Archiefstuk

Naamlijsten van voor de Arbeidsinzet in aanmerking komende personen

Arbeidsinzet
Arbeid

Archiefstuk

Arbeidsinzet van gemeentepersoneel in de Duitse bezettingstijd, 1942-1944

Arbeid
Arbeidsinzet

Foto

'Arbeidsinzet', met thema 'Rattenvanger'.

Spotprenten
Arbeidsinzet

Foto

AD B 1 Arbeitsdienst/Arbeidsinzet.

Arbeidsinzet
Arbeidsdienst

Verder lezen

Gebeurtenis

Razzia van Rotterdam en Schiedam

De Razzia van Rotterdam en Schiedam vond plaats op 10 en 11 november 1944 en was de grootste razzia in bezet Nederland. Er werden ongeveer 52.000 mannen opgepakt die onder het mom van de Arbeidsinzet werden afgevoerd naar werkkampen in Oost Nederland of naar Duitsland.

Gebeurtenis

Razzia in Leeuwarden

Op 27 oktober 1944 vond er in Leeuwarden een grote razzia plaats voor de tewerkstelling in Drenthe.

Gebeurtenis

Razzia van Hilversum

Bij de Razzia in Hilversum in de ochtend van 23 oktober 1944 werden 3761 mannen en jongens opgepakt, verzameld in het Sportpark en in de avond lopend naar Kamp Amersfoort overgebracht. Een deel van de mannen werd tewerkgesteld in het Duitse Bramsche.